Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AEGRITUDO

Gramatyka
  • Formyaegritudo, egritudo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -inis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr. morbus.
    • 1. + ethica (=de febribus scabiosa sicca vulneris tabes scabies dolor, quo corpus vulnere absente angitur. morbus vulnere accepto illatus
    • 2. + ae-o aliquem apprehendit, corripit, invadit, praeoccupat, supervenit, aliquis in ae-em cadit, decidit, ae-em incidit ae-e confici, detineri, impediri, laborare, opprimi, in ae-e esse in morbum cadit morbo affectum esse.
  • II. transl. difficultates, sollicitudo.

Pełne hasło

AEGRITUDO s. EGRITUDO, -inis f.
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
  • A.
I. propr. choroba; morbus.
N. iuncturas:
1. nominales: α. ethica (= hectica) suchoty; tabes
DŁUG. Hist. V p. 217 : Masoviae ... princeps de ae-e ethica, quae principibus Masoviae est hereditaria, ... moritur.
β. de febribus i. q. febris
Id. Op. p. 398 : episcopus redeundo ex Urbe... ae-e de febribus correptus [(est).]
γ. scabiosa świerzb; scabies
ib. p. 453 : episcopo ... ex scabiosa ae-e ... obeunte.
δ. sicca suchy ból; dolor, quo corpus vulnere absente angitur.
Id. Hist. V p. 568 : prodigium malum ...[(significabat)] ae-es longas, chronicas, siccas et acutas.
ε. vulneris choroba wynikająca z rany; morbus vulnere accepto illatus
SSrSil VII p. 205 (a. 1469) : e-o vulneris superveniens impedivit regem.
Iungitur cum adi. : acuta (
DŁUG. Hist. V p. 568 ) , chronica ( ib.) corporalis, mortalis ( MPH IV p. 853, a. fere 1352) , naturalis ( DŁUG. Hist. III p. 74 ) .
N. locut. abundantem
FormJ p. 35 (a. 1404) : custos ... magno ae-is morbo conculcatus, ... diem ... clausit extremum
.
2. verbales: α. ae-o aliquem apprehendit, corripit, invadit, praeoccupat, supervenit, aliquis in ae-em cadit, decidit, ae-em incidit wpada w chorobę; in morbum cadit
ChrMP p. 597 : cadens in ae-em, mortuus est.
MPH IV p. 235 (saec. XIII) : Otto imperator ... in gravem ae-em ... decidit.
ArPrawn I p. 223 (saec. XV) : nos e-o apprehendit.
DŁUG. Op. p. 527 : ae-e adversa correptus ... moritur.
ArHist X p. 148 (a.1527) : qui sub tempore pestilentico ... e-em inciderint.
DŁUG. Hist. I p. 223 : illic ... eum invaserat ae-o.
Ib. IV p. 584 : Sigismundo imperatori ... gravis ae-o supervenit.
*CodEp III p. 473 (a. 1500) : nisi ... collegam ... periculosa e-o ... preoccupasset.
β. ae-e confici, detineri, impediri, laborare, opprimi, in ae-e esse być złożonym chorobą; morbo affectum esse.
Eodem sensu:
ae-e affligi, gravari, implicari, involvi, onerari, percuti, quassari, in ae-e constitui, poni, ad ae-em venire
STAN. OP . p. 853 : domna e-e mortali percussa.
KodKrak I p. 243 (a. 1462) : propter ... e-em, qua ... eramus involuti et gravati.
AKapSąd I p. 115 (a. 1467) : cum eorum (sc. medicorum ) arte mortales indigeant maxime in e-e constituti.
DŁUG. Hist. II p. 149 : in ae-e ... positus.
Ib. p. 527 : quomodo potero id facere, cum sim ... gravi ae-e oneratus.
Ib. III p. 160 : rex etsi morbo ae-eque implicitus animam aegre traheret, ... tamen etc.
StPPP VII p. 109 (a. 1497) : aspera afflictus ae-e.
AKapSąd I p. 614 (a. 1512) : (cmeto ) quia venit ad e-em, quod iam non poterat laborare, ideo fugit de agro.
MPH V p. 837 (a. fere 1517): frater ... ae-e gravi quassatus.
N. formulam saepe usitatam:
in lecto ae-is decumbens (recumbens)
AKapSąd II p. 534 (a. 1442) : mulier in lecto ae-is decumbens ... oleo desiderabat ungi.
ZabDziej II p. 285 (a. 1486) : honorabilis Clemens ... in lecto e-is recumbens, causis interesse non valens, substituit etc.
II. transl. trudności, zmartwienie; difficultates, sollicitudo.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)