Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ADMONEO-1

Gramatyka
  • Formyadmoneo, ammoneo, amoneo
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -ui, -itus
Znaczenia
  • I. monere, in memoriam alicuius revocare.
  • II. hortari, incitare.
  • III. iur. exposcere aliquid.
  • IV. iur. aliquem in ius vocare, ius suum ab aliquo exsequi

Pełne hasło

AD-MONEO s. AMMONEO s. AMONEO, -ere, -ui, -itus
  • F.
  • Th.
  • S.
  • BJ.
  • A. (amm-)
[ 3. sg. ind. perf. act. ammonivit AGZ XVII p. 78 (a. 1472) : quando te pro ipso ammonivit. 1. pl. ind. plp. Act. admoneramus Tom. V p. 82 (a. 1519) : admoneramus ... vram ptem,ut etc.
3. sg. con. praes. act. admonitum habeat
DŁUG. Op. p. 128 : admonitum habeat Prandotham ... ut etc.]
I. upominać,napominać, przypominać; monere, in memoriam alicuius revocare.
N. locut.
erroris wytykać błąd; errorem alicui exprobrare.
Constr. :
aliquem
a. alicuius rei.
b. aliquid.
c. ad aliquam rem.
d. de aliqua re.
e. aliqua re
DŁUG. Hist. I p. 168 : super his, quibus eum a-erat, respondens.
f. pro aliqua re
ArHist VIII p. 354 (a. 1499) : a-ndo sepissime vestram s. majestatem pro defensione.
Ib. X p. 138 (a. 1523) : Nicolaus ... pro excessibus a-tus fuerat.
g. super aliqua re
ArHist X p. 137 (a. 1523) : canonicus ... super aliis scandalis ... in capitulo generali fuit a-tus.
Tom. VI p. 269 (a. 1523) : rogamus ... ut ... ejus mtem super omnibus hisce moribus ipsius ... a-ant.
h. sq. acc. c. inf.
i. sq. enuntiato finali.
N. sq.
quod
*Dogiel IV p. 187 (a. 1502) : a-emus vos circa salutem animae vestrae, quod ... nobis succurrere debeatis.
II. zachęcać, pobudzać; hortari, incitare.
Constr. :
a. abs.
b. ad aliquam rem.
c. sq. inf.
III. iur. t. t. upominać się o coś, domagać się czegoś; exposcere aliquid.
Constr. :
a. aliquem vel aliquam rem
APozn I p. 131 (a. 1447) : promisit ipsum plus non a-re temporibus sempiternis.
DŁUG. Hist. II p. 48 : mitti ... qui ... restitutionem exulis a-rent ... placuit legatos.
b. aliquem de aliqua re
AKapSąd III p. 355 (a. 1431) : mulierem de pecuniis a-uit.
StPPP II p. 828 (a. 1479) : solucionem ... in perpetuum amittent, nec aliquando de residua solucione a-re habebunt potestatem.
c. aliquem pro vel super aliqua re
StPPP II p. 128 (a. 1402) : et pro hijs C marcas idem Wanchnik ... Zauissium a-re (poterit sc. ).
DŁUG. Hist. V p. 344 : quibus (condicionibus ) has adiicere ... placuit: ut ... super dote Poloniae regi a Ladislao Hungariae et Bohemiae rege inscripta, Bohemiae regem, dum vivit, Polonicus non a-at.
d. sq. ut
*Cod Ep II p. 303 (a. 1432) : a-ns eum iuxta inscripciones et ligas inter ipsos factas … ut sibi auxilium daret.
IV. iur. t.t. pociągać kogoś do odpowiedzialności sądowej; aliquem in ius vocare, ius suum ab aliquo exsequi
KsgCzer p. 46 (a. 1414) : predictus Jacussius debet se justificare per testes, quando de expeditione reueniet et per ducatum a-bitur.
AGZ XVIII p. 509 (a. 1491) : pro tali inundatione ipse Johannes ... non debet ... Petrum ... inquietare, impedire et a-re (ed.: ammovere).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)