- F.
- Th.
- Dc.
- B.
- A.
I.
propr.
1.
być nieobecnym, przebywać zdała
od...;
frequenter abesse, longius absentem se
tenere.
2.
eccl.
t.t. o duchownych: uchylać się od przebywania w miejscu
pełnienia obowiązków; de clericis:
a loco, ubi quis officio
fungitur, abesse solere
KodWp I p. 513 (a. 1285) : nullus de beneficiatis se a sua ecclesia extra provinciam vel dyocesin audeat a-re ... nisi de sui dyocesani licencia.
KodPol III p. 187 (a. 1333) : plebanum non deprehendimus et continuo se a-at.
ArPrawn I p. 20 (a. fere 1400): rectori in Pomnichowo licenciam a-ndi ab eadem ecclesia impartimur.
N.
locut.
AKapSąd II p. 943 (a. 1512) : quod ... de rebus ecclesie se a-at.
3.
iur.
t.t. nie stawić się na rozprawę sądową;
in iudicio
non comparere
KodKKr I p. 193 (a. 1332) : parte ... archiepiscopi Strigoniensis ... contumaciter se a-nte ... diffinitiue pronunciarnus.
ArPrawn VI p. 125 (a. 1554) : citato reo comparente et actore se a termino a-nte reus absolvitur.
II.
transl.
iur.
1.
uchylać się od pożycia małżeńskiego,porzucić
współmałżonka; de viro dicitur vel uxore coniugem deserente
ZabDziej II p. 35 (a. 1483) : (Anna ) usquemodo ab eodem (sc. marito ) a-tur adulterando.
Ib. 175 (a. 1484) : si a-bitur seu vagabitur a sua legittima uxore.
AKapSąd III p. 135 (a. 1509) : a-batur a viro suo nec volebat cum eo dormire,cf. ABSENTATIO II.
2.
trzymać się zdała, przebywać na wygnaniu;
se continere a, in exsilio esse
AGZ III p. 27 (a. 1360) : quicunque aliquem ... interfecerit ... ab ingressu seu introitu civitatis ... debetur a-ri.
JusPol p. 442 (a. 1453) : (interfector ) tenebitur in turri aut carcere ducali recludi et pati per annum integrum cum sex septimanis ex eo, quod juxta laudum terrae homicidio patrato de ipsa terra non a-batur,cf. ABSENTATIO III.
III.
1.
oddalić się; abire
DŁUG. Hist. IV p. 718 : complures Teucri castella, in quibus morabantur, metu dereliquerunt, quidam vero locorum situ ac vallo muroque confisi sese a-re noluerunt.
2.
włóczyć się; vagari
APozn II p. 383 (a. 1499) : item ut unusquisque sociorum teneatur dormire in domo sui magistri non a-ando se per thabernas sub pena unius gr.
Constr.
ad I—III:
a.
abs.
b.
sq.
a, ab
cf.
supra pass.
c.
sq.
de
Lites I p. 114 (a. 1334) : recedere et a-ri de terra,cf.
d.
c.
adv.
loci
AkapSąd III p. 162 (a. 1512) : in Prussiam fugerunt et ibidem a-antur in hactenus.