General
Full Entry
More

EXSTO

Grammar
  • Formsexsto, esto, exto
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -are, -titi
Meaning Outline
  • I. propr. extrorsus erigi, eminere.
  • II. transl. abstr. esse, exsistere (de concr. et abstr.)
    • 1. inveniri, manere, commorari alicubi.
    • 2. fieri, creari, designari
    • 3. originem ducere, exsistere

Pełne hasło

EXSTO s. ESTO s. EXTO, -are, -titi
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • L.
  • A.
  • H.
  • N.
  • K.
[3. sg. ind. perf. extavit:
AGZ XIX p. 170 (a. 1475) : Bartholomeus ... voluit audire iuramentum et exstavit usque ad meridiem.
exstiti pro inf. praes. pass. ?
ib.XIV p. 245 (a. 1493) : primus ... terminus a festo Nativitatis ... per annum in diem annotatum in centum florenis extiti debet.]
I. propr. wystawać, sterczeć, wznosić się ponad coś; extrorsus erigi, eminere.
Constr. sq.
ex.
II. transl. być, istnieć, trwać; esse, exsistere (de concr. et abstr. ).
N. locut.
condicione non exstante ( DŁUG. Op. p. 37 ). Vulgo fungitur vice verbi auxiliaris esse :
KodMp III p. 131 (a. 1359) : eadem hereditas in suis gadibus ab antiquo e-at limitate.
KrMU p. 54 (a. 1407) : hoc officium ... vestre venerabilitati e-at impositum.
Ita saepe. Indicatur ubi a. sq. apud. b. sq. in c. abl. c. sq. inter :
AKapSąd III p. 371 (a. 1480) : super differentia e-nti inter predictos Johannem ... et Katherinam.
d. sq. super c. acc.
GŁOG. Alex. II fol. R IIIb : benedic aquam, que super celos e-at.
e. sq. acc. c. inf. (post impers. ), f. sq. enunt. subi. c. ut :
AGZ V p. 33 (a. 1406) : opportunum e-at, ut actus hominum litterarum appicibus ... perhennentur.
Praec.
1. znajdować się gdzieś, pozostawać, przebywać, być w jakimś miejscu; inveniri, manere, commorari alicubi.
N. constr. sq.
usque ad
Item
in statu aliquo i. q. permanere, perseverare
DŁUG. Hist. V p. 493 : quarum filiarum una nupsit Iohanni ... Elisabeth virgo e-tit.
Sensu iur. cf.
2. stać się czymś, zostać wybranym (wyznaczonym); fieri, creari, designari
StPPP VIII p. 196 (a. 1386) : pro isto Symco e-at fideiussor sub vadio C marcis.
Ib. p. 215 (a. 1387) : maritus suus e-at fideiussor pro ista pecunia.
Ita saepius.
3. pochodzić; originem ducere, exsistere
FRANC. Orth. p. 160, v. 156 : quidam ... nomine Franciscus e-ns de Monte Leonis.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)