- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- A.
- N.
I.
1.
propr. zdobyć, zająć, opanować (miasto, zamek); (oppidum, castellum) capere, occupare.
N.
domum
zniszczyć,zdemolować; destruere, delere.
2.
transl. (gniew, zuchwalstwo) poskromić, opanować, uśmierzyć, powściągnąć; (iram, pertinaciam alicuius) comprimere, cohibere.
II.
atakować, nacierać, zwalczać, pokonać, zwyciężyć; aliquem invadere, debellare, superare, devincere.
Glossa Pol.
RFil XXIV p. 83 (a. 1418) : potest e-ri «zwoiowano».
N.
monitis et precibus
nakłonić kogoś, namówić; aliquem inducere ad aliquid faciendum, alicui persuadere
DŁUG. Hist. I p. 336 : Wratislaus ... baronum ... e-tus monitis et precibus ... Iaromirum fratrem ... in Pragensem episcopum promovere coactus est.
Ib. p. 90 : uxor Pompilii pluribus ... sermonibus viri animum e-tum ... ad ... patruorum necem ... perliciens etc.
III.
wypędzić, wygnać, wyrzucić; expellere, propellere, eicere.
Constr.
a.
sq.
acc.
b.
sq.
de.
N.
(sq.
ab)
bronić od kogoś, przed kimś; ab aliquo defendere, tueri
GALL p. 91, 14 : cum ... Bolezlauus ... cum hostibus dimicaret sueque divisionis porcionem ab invasoribus viriliter e-ret, Zbigneuus etc.
IV.
odebrać siłą, odzyskać z powrotem; vi auferre, eripere, recuperare
KsgGrWp I p. 307 (a. 1398) : Stanislaus ... astitit terminum super Andream ... pro peccoribus, que sibi violenter e-vit.
RotKość p. 279 (a. 1417) : Allexius ... fregit sepem et frangens sepem impulit peccora ... et cum domina ... recepit peccora ad curiam suam, tunc Allexius ... violenter e-vit eadem pecora et equum circa hoc vulnerauit (cf. infra in eius notae translatione «gwałtem ten gisty skot otbil»).
V.
vitio calami confunditur
c.
voce expurgandi
ArPrawn X p. 336 (a. 1411) : decrevistis Nicolao furticinium metseptimo e-re ex querela Wenceslai.
Paulo infra Nicolaus ... se e-ri debet et evadere adversarii querelam de forma iuris scripti.Cf. EXPUGNATIO III.