General
Full Entry
More

EXISTIMATIO

Grammar
  • Formsexistimatio, exaestimatio, existimacio, extimacio, extimatio
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -onis
  • Part of Speechnoun
  • Genderfeminine
Meaning Outline
  • I.
    • 1. iudicium, arbitrium, opinio.
    • 2. fama, gratia.
    • 3. gravitas, momentum,vis
  • II.
    • 1. aestimatio
    • 2.
      • a. pretium
      • b. pretium aequale
  • III. examen, quaestio

Pełne hasło

EXISTIMATIO, -onis f. scr. exaestimatio,,existimacio,,extimacio,,extimatio
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • A.
  • N.
I.
1. sąd, mniemanie, przekonanie; iudicium, arbitrium, opinio.
N. locut.
ad existimationem około, mniej więcej; ferme, fere
ArSang V p. 68 (a. 1513) : scopulus alter granicialis ... est in silva inter easdem hereditates in fossata ... a dicta insula ...ad e-em, quantum potest sagittare de ballista.
Cf. etiam infra 1419, 12.
2. sława, dobra opinia, szacunek u ludzi; fama, gratia.
Constr. sq. gen.
3. waga, ważność, znaczenie; gravitas, momentum,vis
CodVit p. 815 (a. 1429) : de hac causa alias nunquam meditati sumus, que est non parve e-is.
DŁUG. Hist. V p. 455 : plures tractatus sub diversis ... articulis, studiis partium in magnam e-em versi, habiti sunt.
II.
1. ocena, oszacowanie; aestimatio
KodKKr I p. 193 (a. 1332) : archiepiscopum Strigoniensem ... secundum ... debitam e-em partis aduerse ad duo milia et ducentas marcas ... condempnamus.
DokKKr I p. 68 (a. 1347) : qualescumque contributiones ... clerum ... solvere contingerit, easdem facere idem prebendarius ... iuxta valorem et e-em decimarum ... pariter cum ipso clero ... teneatur.
Syn.
taxatio ( ArHist X p. 176, a. 1535) .
2.
a. wartość; pretium
*Lites I p. 439 (a. 1331) : ubi ipsorum mobilium valor seu e-o aliter probari non poterit (cf. ib. p. 69).
*CodVit p. 900 (a. 1430) : si non fuisset occisus, dampnum nostrum nullius penitus e-is fuisset.
N. locut.
ad existimationem wart, wartości; qui idem valet atque
AKapSąd III p. 358 (a. 1471) : dampna incurrit in bonis ad e-em II marcarum per bigennium.
ZabDziej III p. 411 (a. 1496) : mulierem ... dominus ... in expensis condempnavit ad e-em decem ... grossorum.
Eodem sensu
in existimationem :
StPPP II p. 652 (a. 1459) : altarista ... contumax contra laboriosos ... kmetones ... pro eo, quia ipsos ... dimittere noluit ... in e-em ipsorum cuilibet per decem marcas.
Occ. kwota; certa pecuniae summa
PP II p. 140 (a. 1452) : teoloneator ... ad superiorem e-em et pensam preterquam ad mille marcas ... non debet per nos astringi.
Cf. AESTIMATIO II.
b. równowartość; pretium aequale
KodMaz(K) p. 341 (a. 1231) : cuilibet uidue ... de bonis uiri defuncti ... exsoluatur integre e-o totius supellectilis, quam secum adduxit.
MARTIN. OP. Marg. fol. o 4b : qui rem alienam Deo consecrat, non rem sed e-em restituat.
ArPrawn IV p. 215 (a. 1347) : statuimus, quod quicunque habens iumenta indomita ... sub custodia pascere teneatur, alias e-em dampni convictus iudicio ... satisfacere cum pena marce ad solvendum sit adstrictus.
III. (singulare) śledztwo; examen, quaestio
Tom. VIII p. 165 (a. 1526) : Jordanowski ... fecit ... sibi apportare calamare et papyrum et solus conscripsit, que habuit in animo, acceperuntque regestrum, qui fuerunt penes e-em, videlicet palatinus Brzeski etc. Cf. contextum.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)