General
Full Entry
More

EXCLUSIVUS

Grammar
  • Formsexclusivus, exclusiva, exclusivum
  • Etymology excludo, exclusus
  • Inflectional type -a, -um -ae -i
  • Part of Speechadjectivenoun
  • Genderfeminineneutre
Meaning Outline
  • log. qui excludit,excludendi (voces vel propositiones) vim habet
    • a. + signum (dictio)
    • b. phil.+ propositio (universalis)
      • α. phil.
      • β.

Pełne hasło

EXCLUSIVUS, -a, -um (excludo, exclusus)
  • S.
  • B.
  • L.
log. t. t. wyłączający,wykluczający (zdania lub terminy); qui excludit,excludendi (voces vel propositiones) vim habet
a. signum (dictio)
GŁOG. Hisp. fol. 104a : signa ... e-a principalia sunt: tantum, solum, duntaxat et similia et dicuntur... e-a, quod ipsa posita in principio propositionis faciunt eam instrumentaliter e-am ... intellectus facit propositionem e-am principaliter.
BYSTRZ. ParvLog fol. R Ib : signa e-a sunt illa, que exclusionem important et a quibus propositio dicitur e-a, vt sunt iste dictiones: tantum, solus, dumtaxat etc. ... et non significant, quia ... signa e-a non dicuntur e-a eo, quod significent exclusionem, sed ... quia exercent exclusionem.
Ib. infra dictiones: tantum, solus et alie dicuntur dictiones e-e ab exclusione exercita et non significata, sicut securis exercet id, quod est scindere et non significat scindere.
Ita vulgo.
b. propositio (universalis) :
ib. fol. R IIa : propositio e-a est illa, in qua ponitur dictio e-a exclusiue tenta, lata ad copulam principalem.
Id. Log. fol. d IIIb: hec dictio: tantum, quando additur subiecto alicuius propositionis, potest facere propositionem de excluso subiecto aut propositionem e-am.
GŁOG. ExLog fol. 19b : propter vniuersalem e-am ... vt: non tantum homo est animal.
Ita vulgo in textibus phil. saec. XV—XVI. Distinguitur instrumentaliter (opp. principaliter
supra 1342,40). Hoc sensu etiam abs. loco
subst.
α. exclusiva,, -ae f.
Gramm. p. 171 (saec. XV) : illa e-a est falsa, cuius exponentes sunt false.
GŁOG. Hisp. fol. 104b : est ... preiacens e-e illa propositio, que manet, quando deponitur signum exclusiuum; vnde preiacens istius: tantum homo currit, est ista: homo currit.
BYSTRZ. Log. fol. z VIIIa : quicquid tamen sit de veritate istius e-e: vni affirmationi tantum opponitur vna negatio etc.
WROCŁ. Dial. fol. B IIa : preiacens ... e-e est illud, quod remanet deposito signo exclusiuo.
Ita vulgo in textibus phil.
Distinguitur
affirmativa ( GŁOG. Hisp. fol. 105a ; WROCŁ. Dial. fol. B IVa ;et saepius ib. ), cui opponitur negativa ( ib. fol. M VIIIa et M VIIIb et saepius)
β. exclusivum,, -i n.
Gramm. p. 172 (saec. XV) : secundo modo signum exclusionis sit determinatio predicati et tunc attribuit predicatum substructo et remouet oppositum predicati a subiecto sicut in isto e-o: Socrates tantum currit.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)