General
Full Entry
More

EVIGILO

Grammar
  • Formsevigilo
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -are, -avi, -atum
Meaning Outline
  • I. propr.
    • 1. somno solvi, expergisci.
    • 2. expergefacere.
  • II. transl.
    • 1. vigilare, quasi excubando attentum, studiosum sim. esse, curare.
    • 2. somno postposito aliquid elaborare, elucubrare.
  • III. in custodia alicuius teneri, invigilari

Pełne hasło

EVIGILO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • L.
  • N.
I. propr.
1. intrans. obudzić się, ocknąć; somno solvi, expergisci. Glossa Pol.
RFil XVI p. 349 (a. 1428) : e-ns de sompno «oczuczucz ze sna».
2. trans. obudzić; expergefacere.
II. transl.
1. intrans. czuwać (nad czymś), uważać, starać sięo coś; vigilare, quasi excubando attentum, studiosum sim. esse, curare.
Constr.
a. sq. ad, v. gr. ad cautelae studium ( JAC. PAR. Serm. fol. 140b ) . b. sq. quod vel ut
*PommUrk II p. 552 (a. 1285) : licet hostis humani generis ... ad hoc e-et incessanter, quod dulcedo dilectionis ... amarescat, nos tamen etc.
*CodVit p. 881 (a. 1429) : quisnam Christianorum regum ... tanta ... solerti ... e-erit cura, ut fides nostra ... inviolata permanserit?
2. trans. nie śpiąc (czuwając) wypracować coś, wykonać; somno postposito aliquid elaborare, elucubrare.
Additur
ad lucernas ( ADAM p. 296 ).
III. singulare pass. : być trzymanym pod strażą, być przedmiotem czyjejś czujności; in custodia alicuius teneri, invigilari
ChrPol p. 636 : nam cum quasi canes venaticos ad calumpnias struendas eos, qui «służebnicy» dicuntur, instituisset princeps et tota terra sub eorum morsibus e-retur, presul Cracovie ... hanc impietatem redarguere cepit.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)