General
Full Entry
More

ENODO

Grammar
  • Formsenodo, ennodo
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -are, -avi, -atum
Meaning Outline
  • I. propr.
    • 1. + ab aliqua re) solvere, liberare
      • a. concr.
      • b.
    • 2. nodo membrum extorquere, articulum luxare
  • II. transl.
    • 1. explicare, explanare.
    • 2. iur.+ a. b. quia (quod) a. b. in iuramento notum facere, nuntiare, declarare iure iurando confirmare sententiam ferre
    • 3. prodere, enuntiare

Pełne hasło

ENODO s. ENNODO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • S.
I. propr.
1. (sq. abl. vel ab aliqua re) odwiązać,uwolnić; solvere, liberare
a. concr.
Ztschr. XXVII p. 334 (a. 1354) : quatenus predictum N. ... a vinculis e-etis.
b. in imagine
NIC. BŁ. Serm. I p. 7 : ab erroribus et peccatis e-ndo et extrahendo.
N.
ab aliquo zwolnić od czyichś pretensji; cavere ne res a quovis vindicetur
KodPol III p. 156 (a. 1292) : annectentes ad ipsam civitatem Sandecz septuaginta duos mansos, quos a quolibet homine e-bimus et liberos penitus faciemus.
2. zwichnąć; nodo membrum extorquere, articulum luxare
KADŁUB. p. 233 : ala enim in feriendo e-ta, humi non sine dolore provolvitur griphus. Ib. infra alam e-vi ... descendat ala superior ad statum e-te.
II. transl.
1. wyjaśnić, objaśnić; explicare, explanare.
N. constr. sq.
ex :
Tom. VIII p. 165 (a. 1526) : ex regestro ... e-erunt praefati examinatores et decollare fecerunt Petrum.
2. podać do wiadomości, oświadczyć, zawiadomić; notum facere, nuntiare, declarare
SamlUB p. 134 (a. 1320) : per presentis seriem pagine (ed. paginis) omnibus ... cupimus e-re, quod eqs.
DyplMog p. 40 (a. 1323) : universis et singulis praesens scriptum inspecturis lucidius e-amus, quod etc.
APozn II p. 383 (a. 1499) : si socius aliquis wlt surgere de officina, extunc debet hoc e-re magistro suo ante duas septimanas.
Ita passim, praec. in arengis diplomatum. Indicatur quid a. sq. acc. b. sq. quia (quod) :
ArSang II p. 26 (a. 1354) : nouerint vniuersi ... quod nos ... e-amus in hiis scriptis, quia etc.
Cf. Ita saepius. Indicatur cui a. sq. dat. personae, cf. et 42 vel rei
KodWp III p. 276 (a. 1366) : notitie presencium memorieque futurorum presentibus cupimus e-re, quod etc.
b. sq. in c. abl.
DŁUG. Op. p. 328 : beneficium videndi ... sanctae Dei Kunegundis suffragio sibi instauratum in auribus plurimorum e-vit.
Praec. iur. α. iuramento oświadczyć pod przysięgą; iure iurando confirmare
ARect I p. 317 (a. 1491) : dominus ... decreuit... Ffredericum ... valorem ... patelle iuramento e-re.
β. ogłosić wyrok; sententiam ferre
StPPP IX p. 54 (a. 1458) : iudicium e-uit, alias «skazalo», quia ... tutores sunt firmi lucrare et perdere pro istis rebus.
N. formulam
prius (supra) enodatus wspomniany; iam dictus
KodPol II p. 725 (a. 1356) : expirata libertate prius e-ta.
StPPP XI p. 100 (a. 1525) : non seducti aliquo dolo supra e-to.
3. wydać, wyjawić, zdradzić; prodere, enuntiare
KH XXIV p. 533 (a. 1432) : fuit inculpatus ... quod consilium domini regis regi Ungarie et principi Slezie deportaret et e-ret.
Tom. VIII p. 165 (a. 1526) : receptus Petrus fuit in turrim ... ex enodatione Kliszewska (gen. ) et ibi e-vit Mathiam sodalem.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)