- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- L.
- N.
I.
propr.
1.
(de die) zabłysnąć, zajaśnieć, zaświtać;
lucere incipere.
In imagine
KodKKr II p. 305 (a. 1405) : mentibus fidelium candor eterne lucis ac noticia veri Dei clarius e-ant.
2.
(meton. de variarum rerum splendore, colore sim.) błyszczeć, lśnić, jaśnieć; clarere, splendere, nitescere
*KodWp I p. 101 (a. 1220) : fama eius episcopi, que hactenus clara fuit, de altiori loco clarius e-at.
FormJ p. 100 : decor ... crinium ad modum puri auri e-unt (sic ) ... dentes ... tui ... super candorem nivis non parum e-unt.
DŁUG. Hist. II p. 294 : unde ... debuerat ... fidei puritas e-re.
II.
transl.
1.
górować, wyróżniać się,stawać się
sławnym, głośnym, słynąć; eminere,excellere, clarum fieri
MARTIN. OP. Chr. p. 77 : cuius terrae bonitas ex portubus marinis et ex multis aliis vtilibus e-it.
DŁUG. Hist. I p. 49 : hominum genus, in quo virtus e-it.
Ib. p. 373 : beatissimi Stanislai ... martyrium ... manifestis prodigiis ... coepit vulgari et e-re.Cf. Th. V 2,426,79 sqq.
2.
pojawić się,objawić, ukazać,być widocznym;
apparere, conspici,intellegi (ubique de abstr. ,
v.
gr. de
caritate, concordia et amicitia, liberalitate, munificentia, splendore et honore, veritate et falsitate, victoria).
Occ.
α.
impers.
elucescit
jest rzeczą widoczną, jasną, okazuje się; patet, clarum, manifestum est,apparet
DyplMog p. 37 (a. 1312) : quemadmodum de die in diem oculo ad oculum clarius e-it.
ChrClar p. 437 : ubi clarius e-et, quam multiplex fructus ... nobis processit.Cf. Th. V 2, 427, 9. β. być znanym, wiadomym; notum, clarum, manifestum esse (fieri), innotescere
DokPaul p. 112 (a. 1412) : universis... presens perscriptamentum e-at.
AKapSąd III p. 131 (a. 1509) : ut ... dotacionis factum et ... cunctis clarius e-at et posteris evidencius innotescat.
Eodem sensu impers.
CodPom p. 310 (a. 1221) : e-at etiam omnibus, quod etc.
γ.
in decus et utilitatem
wyjść komuś na pożytek, chwałę; alicui utilitati, decori esse
Tom. VIII p. 368 (a. 1526) : circa hoc apud maiestatem ... obtinere, quod in nostrum decus et utilitatem perpetuo e-at.
Constr.
a.
abs.
b.
sq.
abl.
BreslUB p. 38 (a. 1271) : scripturarum ... informatione ueritatis cognicio facilius e-at (ed. eluscescat).
AGZ VII p. 177 (a. 1493) : splendor ... et ... honor regie ... excellende eo potissimum ordine e-re conspicitur.Cf. Th. V 2, 427, 5,13. c. sq. ex
*Theiner I p. 201 (a. 1325) : ex apostolica mansuetudine ... unitatis caritas e-at.
*Tom. IV p. 279 (a. 1518) : id ex tuis ... uirtutibus luce ... clarius e-at.Cf. Th. V 2,427,8 sq. d. sq. in c. abl.
PommUrk II p. 5 (a. 1254) : ut ... in eis ueritas e-at.Cf. Th. V 2, 427, 10 sq. e. sq. adv.
KodPol I p. 12 (a. 1176) : ut ... devotionis benevolentia clarius e-at.
KodMaz(K) p. 138 (a. 1198) : omne bonum in commune deductum pulcrius e-it.Ita vulgo. Cf. Th.V 2, 427, 6.