General
Full Entry
More

DEMUM

Grammar
  • Formsdemum
  • Etymology contra bonorum auctorum consuetudinem ap. nos plerumque in enuntiati initio occurrit
  • Inflectional type
  • Part of Speechadverb
Meaning Outline
  • I. tunc, deinde
    • α. + primo (prius, prima vice, principaliter) ... (et) demum:
    • β. + demum ... tunc:
  • II. denique
  • III.
    • 1. deinceps
    • 2. tunc
    • 3. + tum demum ne tum quidem

Pełne hasło

DEMUM adv.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • A.
  • N.
(contra bonorum auctorum consuetudinem ap. nos plerumque in enuntiati initio occurrit)
I. potem, następnie; tunc, deinde
KodWp II p. 9 (a. 1288) : dictos mansos obtinuerat Lucianus pro commutacione... d-m data sibi alia hereditate ... dicti mansi ... fuerunt ... venditi.
Lites I p. 38 (a. 1320) : iudices auditis hinc inde propositis mandaverunt utrimque dari copiam coram eis propositorum et d-m terminum ... in diem continuaverunt sequentem.
KodMp III p. 369 (a. 1385) : scultetum excommunicatum ... denuncietis, pulsatis campanis, candelis incensis et d-m extinctis.
Ita vulgo saec. XIV—XV.
Iuncturae
α. primo (prius, prima vice, principaliter) ... (et) demum:
StSyn III p. 27 (a. 1320) : rectores ecclesiarum ... populo primo Oracionem dominicam et Salutacionem angelicam et d-m Symbolum ... exponere studeant.
AKapSąd III p. 103 (a. 1504) : non simul et semel debent eis solvere, sed principaliter senioribus, d-m aliis ad discrecionem annorum.
GŁOG. Alex II fol. L 4b : prius vicia sunt extirpanda et d-m vtilia plantanda.
Ita passim saec. XV—XVI.
Item
alias ... demum:
ArPrawn I p. 17 (saec. XV in.in) : personaliter accedentes prefatos rectores ecclesiarum ... alias in domibus habitacionum ipsorum ... et d-m in ecclesiis ... citetis.
β. demum ... tunc:
KsgŁawKr p. 72 (a. 1371) : ipsa domina puerorum tutrix esse debet ... d-m post mortem domine tunc consules civitatis debent esse tutores.
II. w końcu, wreszcie; denique
KodPol I p. 18 (a. 1207) : quamvis crebris precibus ... pulsarer ... nullatenus acquievi; d-m ... remisoriis litteris a Sede Apostolica impetratis ... decimas ... monasterio ... contuli.
KodMp I p. 48 (a. 1255) : uillas... ac predia ipsorum ... ab omni liberamus exactione ... absoluimus insuper eorum homines ... ab edificacione et reformacione castrorum ... eciam absoluimus eos ab omnj theloneo... d-m predictos homines ... a laboribus et seruicijs ... absoluimus et eximimus.
Ita vulgo saec. XIV—XVI.
III. singularia
1. na przyszłość; deinceps
KodKKr I p. 262 (a. 1355) : Iacobus prima vice ... ministrum altaris ydoneum nobis presentabit, d-m vero huiusmodj presentacio ad nos et ad successores nostros imperpetuum pertinebit.
DokMp I p. 391 (a. 1414) : volens ... quod ... pro presenti ac d-m, dum et quociens ipsum altare vacare contigerit, consules civitatis ... habeant soli unum de vicariis ... presentare.
2. wtedy; tunc
StPPP IX p. 154 (a. 1495) : illo tempore, quando ... Petrus ... constituit me procuratorem ... cause sue, d-m ortilegia Cracouiensia michi decreverunt causam perducere ad finem, postmodum ... Petrus ... commisit causam suam domino Iohanni ... d-m ego ammissi causam ... Petri ... quia iam ipsam solus non habuit.
3. tum demum (sq. negatione) nawet wtedy (nie); ne tum quidem
KADŁUB. p. 84 : nec cessat leo rabidus (sc. Boleslaus ) ... donec ... eius asturco procubuit; tum d-m e campo certaminis non declinavit.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)