General
Full Entry
More

COMPERTUS

Grammar
  • Formscompertus, conpertus, compertum,
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -a, -um -i
  • Part of Speechadjectivenoun
  • Genderneutre
Meaning Outline
  • I.
    • 1. certus, notus, spectatus, exploratus.
      • α. + compertum habere
      • β. + pro comperto habere, affirmare
    • 2. iur. in recenti inventus, comprehensus, convictus.
  • II.
    • a. actus aliquem certiorem faciendi, alicui aliquid nuntiandi.
    • b. computatio

Pełne hasło

COMPERTUS s. CONPERTUS, -a, -um
  • F.
  • Th.
  • A.
I. adi.
1. wiadomy, znany, pewny, wypróbowany; certus, notus, spectatus, exploratus.
N. superl.
compertissimus :
Tom. VIII p. 222 (a. 1526) : fidem et observantiam habemus cissimam.
Ib. XV p. 344 (a. 1533) : animo multis ... argumentis nobis c-issimo.
Cf. Th. III 2058,14 sq.
N. locut.
α. compertum habere dobrze wiedzieć.
Syn.
novisse ( CodEp III p. 266, a. 1477).
Eodem sensu
compertum alicui habetur ( DŁUG. LibBen I p. 433 ).
β. pro comperto habere, affirmare sim.: wiedzieć (twierdzić) na pewno.
Constr.
a. abs. b. sq. acc. , acc. c. inf. , enuntiato obi. (sq. quod) vel interrogativo. c. sq. ab (aliquo). d. sq. ab vel per.
2. iur. ten, któremu dowiedziono jakiegoś przewinienia, kogo schwytano na gorącym uczynku; in recenti inventus, comprehensus, convictus.
Constr.
a. abs. b. sq. in c. abl.
AKapSąd III p. 255 (a. 1497) : Iohannes ... in multis excessibus c-us.
Ib. p. 262 (a. 1497) : in certis scandalis notoriis ... per inquisitionem ... c-us.
c. sq. acc. c. inf.
AKap Sąd III p. 261 (a. 1497) : Iohannes ... c-us inquisitione ... Elenam ... in domicilio servasse.
Cf. COMPERIO I A 3.
II. subst. compertum,, -i n.
a. doniesienie o czymś, powiadomienie; actus aliquem certiorem faciendi, alicui aliquid nuntiandi.
b. obliczenie; computatio
StPPP VI p. 352 (a. 1527) : castellanus ... debet ... recipere a ... Anna ... summam pecuniariam mille aut octingentas marcas vel quantum ex c-to veniet (nisi leg. ex computo).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)