- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- A.
- N.
I.
cum notione addendi: a nadto, a co więcej, a zwłaszcza;
et quidem.
II.
cum notione coniungendi: i, oraz, a; -que,
et.
N. locut.
abundantes
ac et, ac ... -que :
KodKKr I p. 122 (a. 1286) : nostrorum posterorum omnium ac et heredum.
AGZ XII p. 88 (a. 1440) : resignavit suam villam ... perpetualiter ac et in aevum.
CodEp III p. 63 (a. 1453) : odia, que inter nos ac subditosque nostros ... existant.
N.
a.
ac ... non
pro ‛neque’
AKapSąd III p. 79 (a. 1501) : quod ... quandam mulierem ... non tenuit ac cum ea duos pueros non prolificavit.
b.
ac
pro ‛acsi’
PP III p. 114 (a. 1444) : Nicolaus ... fecit Mathiam potentem recipere eandem pecuniam, hac solus propria persona interesset.
III.
ducit enuntiata: otóż, jakoż, a, to też;
itaque.
N. notione
adversativa:
to, w takim razie; tum
Tom. V p. 355 (a. 1521) : dominationem vestram oro, ut se redimat captum quam queat minimo; si nequeat paululo, atque quanti queat.
IV.
notione comparativa
1.
propr.
sq.
aeque, iuxta, pariter, (non) secus, sic
et compar.: jak, jakby, niż;
ut, quam.
2.
ad usum
coni.
ut
prope accedit
StPPP VIII p. 384 (a. 1397) : contumax ... pro hiis, quibus ac supra.
SSrSil VII p. 15 (a. 1457) : Georgius multa proposuit, que ac ego audivi etc.Cf. KodUJ IV p. 142 (a. 1535).
N.
post
pron. i. q.
quod :
Dogiel I p. 586 (a. 1539) : postulamus ab illustritate vestra, ut pro eo, ac facere decet Christianum principem, edicat suis, ne quid sibi alienum usurpent.
V.
sq.
si (scr.
acsi, ac si, atque si)
1.
jakby, jakgdyby; tamquam,
ut.
2.
singularia
a.
jako że,
bo; nam
RHist IX p. 264 (a. 1502) : item salaria dominorum erunt: palatino Cracouiensi acsi propior est descensus ... marce viginti quinque.
b.
i. q. atque
AGZ XI p. 333 (a. 1448) : nobiles Paulus et Nicolaus ... pro spolio se expurgarunt cum sex testibus acsi nobilitatem eciam expurgarunt.