- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
- BJ.
- A.
[
nom.
sg.
ambitia :
CodVit
p. 692
(a. 1425)
:
si appetitus racioni, vicia virtuti, ambicia honori preponatur.]
I.
starania, zabiegi o coś, zwł. niedozwolone;
actus ambiendi, studium alicuius rei, praec.
illicitum.
Constr.
a.
abs.
b.
sq.
gen.
v.
gr. regni ((
CodEp III
p. 557, a.
1438
;
DŁUG. Hist. I
p. 297
),
; abbatiae (
AKap
p. 182,
a. 1561)
, episcopatus (
DŁUG. Op.
p. 505
).
c.
sq.
de:
DŁUG. Hist. IV p. 605 : avara a-o de habendo regno Bohemiae.
Tom. I p. 96 (a. 1510) : inter filios ejus a-o de imperio oritur.
II.
1.
żądza
zaszczytów i chwały, ambicja; studium honores
gloriamque
petendi.
N.
glossam
Pol.
GLb p. 5 : a-o est inordinatus honoris et potentiae appeti- i tus «czczy dopur, naclad».
N.
sui
i. q. sua
DŁUG. Hist. I p. 217 : gladii ... regalis potentia ... Boleslaus non pro sui a-e et in aliorum iniuriam, sed pro Dei beneplacito ... utebatur.
N. locut.
α. a-is fastus (
ArLit I
p. 17, a.
1447
;
DŁUG.
Hist. IV
p. 374
).
β.
a-is princeps
(de eo qui ceteros
ambitione praecellit)
KADŁUB. p. 55 : a-is autem ille princeps Maslaus ad Getas transfugit, ubi celsiore gradu dingnitatis sublimatur.
γ.
a-is titulus
i. q. ambitiosi nomen
DŁUG. Op. p. 421 : primus apud Polonos tam pestiferi exempli deponendi pontificis et sibi succedendi auctor extitit insignem a-is titulum occupaturus.
δ. a-em quaerere i. q. honoribus ac gloriae studere
(
KodPol II
p. 593, a.
1239).
ε. vento a-is exsufflari
(
HENRIC.
p. 173
).
ζ. a-e cupiditatis excaecari
(
GALL
p. 417
)
. in a-em incidere (
DŁUG. Op.
p. 505
).
2.
zachłanność, chciwość;
cupiditas, avaritia
(cf.
avara a-o
)
KodWp I p. 191 (a. 1244) : ut zelus a-is nullum meorum successorum ... inducat ad facti tam pii perturbationem.
DŁUG. Hist. III p. 56 : ut summa a-o summaque iniquitas ... et vendentis et ementis appareat.
Ib. II p. 90 : opes ... quae cuiuslibet a-i sufficere possent.
III.
przepych, okazałość;
solemnitas,
pompa.