General
Full Entry
More

ACCUMULO

Grammar
  • Formsaccumulo, accomalo, acumulo
  • Etymologyancient Latin
  • Inflectional type -are, -avi, -atum
Meaning Outline
  • I. augere aliquid.
    • α. + mala malis preces precibus maiorem priore culpam in se trahere vehementius supplicare
  • II. in unum congerere
  • III. addere alicui rei aliquid
  • IV. tribuere alicui aliquid

Pełne hasło

AC-CUMULO s. ACCOMALO s. ACUMULO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • A.
[ inf. praes. act. accomalere
APozn II p. 198 (a. 1499) : volentes commune bonum augere et multitudinem civium accomalere, ipsis ius civile dandum ... consensimus].
I. powiększyć coś,spotęgować, pomnożyć; augere aliquid.
N. locut.
:
α. mala malis jeszcze więcej grzeszyć, ściągać na siebie jeszcze większą winę; maiorem priore culpam in se trahere
AKapSąd III p. 186 (a. 1516) : eum ... vulneravit et ... mala malis a-ns ... eum detinuit.
ArHist X p. 138 (a. 1523) : mała malis a-ndo quandam Zophiam ... pro ... concubina tenet.
β. preces precibus jeszcze więcej błagać, jeszcze goręcej prosić; vehementius supplicare
*CodVit p. 626 (a. 1424) : nos igitur preces precibus a-ndo supplicamus, cf. KADŁUB. p. 134.
II. gromadzić, zbierać w jedną całość; in unum congerere
KodMp I p. 131 (a. 1286) : legitimum principem ... a-tis perfidie fautoribus ... eicere ... non neglexit.
TPaw I p. 124 (a. 1504) : unam summam ex eis (sc. pecuniis ) a-ntes, debemus ... septingentos florenos.
III. dodać jakąś rzecz do innej, dołożyć, dać dodatkowo; addere alicui rei aliquid MonDipl p. 54 (saec. fere XIII): uillam eciam Cebar cum foro ei (sc. Salomeae ) a-uit. DŁUG. Op. p. 553 : si ... bonos et virtuosos (sc. filios reliquero )facile et a me restaurabunt perdita, et a-bunt ampliora.
N. locut.:
dono manum alicuius obdarować kogo; dotiare aliquem VAdAnt p. 168 : hoc fertili dono manum pauperis a-vit.
N. constr. c.
in KodUJ III p. 18 (a. 1473) : diligentiam ... collaudantes ... in id ipsum vices nostras a-ndo, vobis ... committimus etc.
IV. dać, przyznać, przydzielić coś komuś; tribuere alicui aliquid
KodKKrII p. 186 (a. 1226) : nobis ... nonnihil meriti potest a-ri.
KodMp II p. 79 (a. 1248) : unum caldar ... ad claustrum ... contulimus, inde usus salis ibidem Deo famulantibus a-ntes.
N. constr. c.
in
DŁUG. Op. p. 43 : erat in ore omnium ... Stanislaus summas in eum laudes a-ntium.
Id. Hist. I p. 479 : erat ... in ore omnium militum ... Boleslaus ... summas in cum laudes a-ntium.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)