- F.
- Th.
- S.
- A.
CodVit p. 1006 (a. 1416) : dispendia que nobis accederant in hac vita.[3. sg. con. perf. act. accederit
PP II p. 100 (a. 1450) : si ... via eis ad Thorun accederit].
I.
de
abstr.
(c.
dat.
personae vel
abs.
).
1.
wydarzyć się
komu, przydarzyć się, przytrafić się, powstać, nastać (choroba, śmierć); contingere alicui, fieri (de morbo,
morte).
N. formulam
testamentorum:
si aliquid humanitus a-ret
na wypadek mojej śmierci; si
moriar.
N.
constr. c. acc. personae
KsgCzer p. 208 (a. 1419) : si in quantum alliqua causa vel iniurie a-ant ipsum Albertum ab alliquibus ominibus (= hominibus ).
2.
trafić się, przypaść komuś w udziale (szczęście,
zwycięstwo, zaszczyt itd.); evenire, contingere alicui (de casu secundo,
victoria,honore etc.).
N.
locut.:
aliquid alicui gratum a-it
coś jest komuś miłe;
aliquid alicui gratum
esi
(ab aliquo
z czyjejś strony)
Tom. I p. 124 (a. 1510) : que res valde nobis grata a-it.
Dogiel I p. 193 (a. 1543) : intelleximus ... regi ... ea, quae idem orator noster ... attulerat, grata a-isse.
Tom. I p. 196 (a. 1511) : ex litteris cognovimus sinceritatem tuam sollicitam esse de bono statu nostro, quod nobis pergratum ab illa a-it.
3.
wypaść, przypaść komu, zachodzić, nastać, wyłonić się (np. jakaś praca, sprawa,
święto); obvenire alicui, provenire, exsistere,
oriri.
N.
glossam Pol.
ZapSądWp p. 332 (a. 1407) : Petrassio ... recognicio wlgariter «wstecz» a-it wlgariter «przipadla».
N.
locut.
aliquid a-it alicui
ktoś coś posiada, czymś się odznacza, cechuje;
aliquid
est in aliquo, inest alicui
VITELO Opt. p. 73 : a-it eis (sc. radiis ) lineatio per respectum ad corpora, quibus incidunt.
Id. Persp. p. 175 : sicut unicuique suus proprius mos est, sic et propria aestimatio pulchritudinis a-it unicuique;aliquid intentioni alicuius a-it coś idzie po czyjejś myśli; aliquid aliquem convenit, alicui com modo est
*SSrSil VII p. 225 (a. 1470) : intencioni sue non videbant a-re vota;a-re ad aliquid obracać się, wychodzić na co (na złe lub dobre); inmalum aut bonum converti
DŁUG. Hist. I p. 285 : postquam metum suum ... ad deteriora quoque videbat a-re.
4.
impers.
a-it
zdarza się, zachodzi wypadek, że...; evenit, fit.
Constr. :
a.
c.
acc.
c.
inf.
b.
c. quod.
N.
con.
KodWp I p. 155 (a. 1235) : solet ... a-re, quod humanibus actibus ... attemptet calumpnia novercari.
c.
c. ut.
II.
de concr:przypadać komuś w udziale, przypadać na kogo;
obvenire, obtingere alicui
ChrPol p. 606 : ut, si quid eis aut sorte aut virtute ... a-sset seu accessiset, equa utrisque obtingeret porcio.
StPPP II p. 757 (a. 1469) : qui floreni et pecunie a-erunt super nobilem Elizabeth post manum mortuam ipsius patrui.
III.
de personis
a-it
był(a) sobie; fuit
Tom. VIII p. 163 (a. 1526) : a-it una recens puella vilissima ... ad serviendum ad curiam ducalem.