Ogólne
Pełne hasło
Więcej

EXCLUSIO

Gramatyka
  • Formyexclusio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I.
    • 1. remotio,eiectio,expulsio vel negata admissio. Praec. złożenie z urzędu,pozbawienie godności; actus removendi ab aliquo officio gerendo, dignitatis privatio,depositio
      • α. + exclusionem in aliquo agere
      • β. + sub exclusione sub poena exclusionis
    • 2. amotio
  • II. phil.actus excludendi,seiungendi

Pełne hasło

EXCLUSIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • B.
  • L.
  • A.
.
I.
1. (hominum) usunięcie,wydalenie,wykluczenie, niedopuszczenie; remotio,eiectio,expulsio vel negata admissio. Praec. złożenie z urzędu,pozbawienie godności; actus removendi ab aliquo officio gerendo, dignitatis privatio,depositio
DŁUG. Hist. IV p. 412 : cum ... Petrus episcopus ... similem a sede sua e-em ... passus esset.
Id. LibBen II p. 29 : propter iniustam eius deiectionem et e-em ab episcopatu.
N. locut.
α. exclusionem in aliquo agere :
DŁUG. Hist. III p. 54 : coepit ... queri ... quod Cruciferi in baronibus et nobilibus ... caedem aut e-em egissent.
β. sub exclusione vel sub poena exclusionis :
ArPrawn V p. 518 (a. 1517) : ne prelati ... detineant concubinas sub e-e a capitulo.
AKap p. 94 (a. 1549) : sub poena e-is a consortio eorum.
Constr.
a. abs. b. sq. gen. obi. c. sq. ab (ut supra). d. sq. de :
ARect II p. 45 (a. 1538) : ad poenam e-is de collegio.
2. (rerum) usunięcie,oddalenie; amotio
StPPP III p. 39 : iudiciorum ... celebratio ... dissidii ... e-o est.
II. log. et gram. t. t. wyłączenie, wykluczenie, oddzielenie; actus excludendi,seiungendi
Gramm. p. 172 (saec. XV) : quando signum e-is est determinatio subiecti ... attribuit predicatum subiecto et remouet predicatum a quocunque alio.
GŁOG. Alex. II fol. d IIa : discretio est attributio alicuius actus ... alicui persone cum e-e illius actus ... ab alijs personis.
BYSTRZ. ParvLog fol. R Ib : dictiones: tantum, solus et alie dicuntur ... exclusiue ab e-e exercita et non significata, sicut securis exercet id, quod est scindere et non significata, sicut securis exercet id, quod est scindere et non significat scindere.
WROCŁ. EpitConcl fol. e IIa : solus vox quando tenetur sincathegreuumatice, si additur subiecto et fit e-o forma subiecti, vera est propositio, vt hec: solus pater est deus, id est, qui est pater, et preter quem nullus alius in diuinis est pater, est deus.
Ita vulgo in textibus phil. saec. XV—XVI. Distinguitur exercita ( et BYSTRZ. Log. fol. e Ia), cui opponitur significata vel concepta ( id. ParvLog fol. R Ib).
Constr.
a. abs. b. sq. gen. obi. vel ab (ut supra).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)