- F.
- Th.
- S.
- Dc.
I.
A.
wynik, skutek, koniec; effectus, exitus rei gestae, finis.
Dicitur praec. in neutram partem, sed interdum etiam
α.
in bonam partem i. q. successus, res
secundae.
β.
in malam partem i. q. tristis exitus, res adversae, mors.
N.
mortis
i. q. nadejście;
adventus
PommUrk VI p. 177 (a. 1323) : licet incerta mortis hora, debeat inprudentis animo semper esse suspecta ... ipsius e-us plus utiliter formidatur.
AKapSąd III p. 367 (a. 1472) : nichil aliud invenientes, nisi e-um mortis, qui dubius est.Ita saepius.
Praec. iur.
KodMp II p. 238 (a. 1317) : aduocatus in omnem iudicii e-um iudicabit, prout dictum ius exigit.
StPPP VII p. 447 (a. 1398) : Hanca ... Cristino ... causam in omnem e-um comisit.
B.
zdarzenie, zajście, fakt, wypadek; casus, res, factum
MPH II p. 121 (Herbord) : mulier quaedam ... nescio quo e-u subita cecitate percussa est.
KsgŁawKr p. 309 (a. 1396) : si ... domus per aliquem e-um casualem destrueretur.
KodPol I p. 268 (a. 1398) : promittens ... regem ... non deserere in suis prosperis e-bus et aduersis.Ita vulgo usque ad saec. XVI ex. Occ. los, dola; condicio, sors
PommUrk VI p. 214 (a. 1324) : civis noster habuit in navi ... pannos ... emptos sibi in Flandria et in dicta navi depositos ad deferendum suo sub e-u.
HUSSOW. p. 46, v. 1043 : Deus humanis miserans e-bus.Frequenter definitur addito gen. explic. , v. gr. belli sim. ( VAd p. 220 ; KodMp IV p. 295, a. 1434 ;et saepius), infortunii ( PommUrk IV p. 9, a. 1301) , necessitatis ( Tom. V p. 387, a. 1521) , necis ( DŁUG. Hist. I p. 173 ) , scissurarum ( PP II p. 14, a. 1406) , victoriae ( DŁUG. Hist. IV p. 490 ) .
Iuncturae potiores ad
A—B: 1.
nominales (additur
adi.
)
a. adversus, amarissimus (
CodEp III
p. 1, a. 1446)
, malus, miser, miserabilis; molestus et damnosus (
PrzMog
p. 51
)
, pravus (
NIC. POL.
p. 68, v. 374
), sinister (
ArPrawn VI
p. 238,
a. 1446),
opp.
prosper, secundus. b. anceps; casualis
(33 supra),
mirabilis et rarus; novus
(
AAlex
p. 333, a. 1503)
, publicus
(opp.
privatus).
2.
verbales
a. eventus contingit; irrepit alicui
(
PrzMog
p. 51
)
, occurrit (
ArPrawn VI
p. 238,
a. 1446)
. b. eventum (-us) ferre, habere; sortiri (debitum :
KodMp II
p. 34, a. 1227)
. c. eventui (litis) se committere
(
ib.
),
occurrere (
CorpJP III
p. 620, a. 1521)
. d. eventu (-ibus) efferri (
DŁUG. Hist. IV
p. 341
)
, extenuari (
StPPP III
p. 32
)
,
intercipi, rapi (
CodEp III
p. 46, a. 1450
;
CRIC.
p. 171, v. 2
), e. in dubium eventum aliquem ponere (
DŁUG. Hist. V
p. 59
)
, per aliquem eventum se excusare (
TPaw IV
p. 660, a. 1397)
.
3.
locut.
adv.
a. eventu
przypadkiem; forte, casu, fortuito
DyplMog p. 21 (a. 1266) : si casu vel e-u aliquo infra terminos vel limites villarum ... novalia surgerent etc.
AH XLIV p. 146, v. 3a (saec. XV) : e-u sibi contigit, muliebrem quia induit vestem.Ita saepius. Simili sensu ab (ex) eventu ( Theiner I p. 585, a. 1357 ; ArPrawn I p. 14, a. 1410 ; Dogiel IV p. 149, a. 1454 et saepius; cf. Th. V 2, 1021, 7 sqq.).
Opp.
studiose (
ARect II
p. 82, a. 1542)
, voluntarie (
CorpJP III
p. 439,
a. 1519)
. b. ex eventu
w wyniku, w rezultacie;
inde, propterea
KodPol I p. 129 (a. 1288) : si aliquem prepositum ecclesie nostre Blonensis contigerit occasione ... iniuriarum coram nobis ... contendere et ex e-u aliquas penas incidere, eundem prepositum ... a penis ... libertamus.Cf. Th. V 2, 1021, 7 sq. c. in eventum na wypadek, w razie gdyby; si forte (aliquid eveniat)
α.
sq.
gen.
StPPP III p. 75 : in e-um mortis vel fugae.Ita saepius. Simili sensu in (sub) eventu:
DŁUG. Op. p. 409 : capitulares ... sub e-u mortis ... episcopi capitulum generale agebant.
β.
sq.
si, quo, quod, in quem
c.
con.
KodWp III p. 574 (a. 1386) : in casum et in e-um (ed. ventum), si aliquis ... molestaret eundem etc.
CodEp II p. 20 (a. 1388) : in casum et e-um, quod nos dictas pacis treugas ... infringerimus.
CracArt I p. 335 (a. 1492) : in e-um, quo secus faceret etc.
AKap Sąd I p. 328 (a. 1493) : in casum et e-um, in quem constaret Stanislaum cum ... duce ... in bello esse.Ita vulgo usque ad saec. XVI. Eodem sensu, quamvis condicione verbis non expressa
KodTyn p. 428 (a. 1458) : literas monitorias et in e-um (i. si effectum non obtineant ) citatorias ... decernere.Ita saepius ib. d. ad omnem eventum na wszelki (każdy) wypadek; i. q. ad omnes casus, quorsum res evadat.
Simili sensu
in omnem eventum :
ArHist VIII p. 365 (a. 1501) : in omnem e-um eciam presentibus literis inscribimus.Ita saepius.
Opp.
per nullum eventum
w żadnym wypadku;
i. q. nullo pacto
BiblMus I 2, p. 193 (a. 1405) : census ... per nullum e-um ... ab ecclesia ... poterit alienari.
Item pl.
nullis eventibus :
CodVit p. 197 (a. 1409) : fedus ... nullis e-bus ... violari sperabatur.e. in eum eventum, ut tak, w ten sposób; ita, hunc ad modum
CodEp II p. 362 (a. 1489) : ut in hiis bonus sequatur finis in eum e-um, ut ... rex posset huic proposito viribus suis auxiliari.
AAlex p. 164 (a. 1502) : cum legatione consolativa et amicabili in eum e-um, ut intelligatur, quid praetendit.
II.
to, co komu przypada, przypadająca komuś część, dział; sors, quae alicui obvenit
StPPP IX p. 59 (a. 1464) : omnem e-um alias «przypadu», qui posset oriri in iure Theutunico.
Ib. p. 107 (a. 1477) : recognouit … quia ibi nihil habet nec patrimonij nec matrimonij et nec alicuius e-us alias «przypadu».Cf. EVENIO I B. Occ. dochód; proventus
StKapWł p. 1 (a. 1500) : ut statuta haberentur … quibus illud venerabile capitulum in e-bus et statu mensae communis suae erectum esset.