Ogólne
Pełne hasło
Więcej

DENEGO

Gramatyka
  • Formydenego
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. negare, abnegare.
  • II. recusare, abnuere, vetare.
    • 1. + censum, poenam solvere nolle
    • 2. + pignus, possessionem capere prohibere
    • 3. + iustitiam ius suum alicui tribuere nolle (de iudice)
    • 4. + civitatem alicui urbis introitum atque habitationem alicui interdicere

Pełne hasło

DENEGO, -are, -avi, -atum
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • L.
  • A.
  • N.
I. zaprzeczać, twierdzić, że nie; negare, abnegare.
Constr. sq. acc. c. inf. (tantummodo saec. XVI).
II. odmawiać, sprzeciwiać się, nie pozwalać; recusare, abnuere, vetare.
N. glossas Pol.
AGZ XV p. 569 (a. 1487) : non debet d-re alias «odbronycz» sipare terram super aggerem.
StPPP XI p. 266 (a. 1578) : registrum non d-ndo alias «nye obronywcz».
Praec.
1. censum, poenam sim.:odmówić zapłacenia; solvere nolle
KodPol I p. 200 (a. 1348) : pignora... per ipsum tam diu ... detinenda, quousque sibi ... census ... d-tus ... fuerit persolutus.
ArHist VIII p. 466 (a. 1406) : Paulus... est diffamatus per Stanislaum ... quod non esset verus milies, penam militalem sibi Paulo post se d-uit (cf. ArPrawn VIII p. 137, a. 1416).
Ita saepius.
2. pignus, possessionem nie dopuścić do wzięcia (w posiadanie); capere prohibere
ArPrawn VIII p. 70 (a. 1397) : si pignora d-buntur (cf. ib. p. 120, a. 1413).
KsgZPozn p. 58 (a. 1400) : domine Dorothee ... Nicolaus ... possessionem d-vit bis.
3. iustitiam odmówić wymiaru sprawiedliwości; ius suum alicui tribuere nolle (de iudice)
KodWp I p. 27 (saec. XIII— XIV) : nec quisquam hominum claustri ... citari debet ad meam ... presenciam, nisi forte sibi ... fuerit iustitia d-ta.
StPPP VIII p. 806 (a. 1400) : iusticiam d-vit facere cum homine suo ... nec tradere ... eundem voluit.
4. civitatem alicui zakazać wstępu do miasta i przebywania w nim; urbis introitum atque habitationem alicui interdicere
APozn I p. 259 (a. 1457) : Iudaeo interdicimus et d-amus civitatem in perpetuum, ubi nunquam in eadem civitate ... morari debet.
Constr.
a. sq. acc. b. sq. inf. (saepe).
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)