- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- BJ.
- A.
I.
Propr.
A.
surowy; inconfectus
1.
niegotowany, nie wypalony; igni non coctus.
Dicitur de cibis, aqua, item de calce et lateribus. Haud scio, an huc pertineat
ChrOl p. 376 : quotidie ... panes obtinebat cum ... cibariis quotidianis de coquina domini abbatis, si praesens adesset; si vero absens, c-am reciperet provisionem: et in capite cuiuslibet mensis daretur ei una tonna cerevisiae ... quolibet anno unus porcus saginatus etc.
N.
α.
mel
nie warzony, nie sycony; quod coquendo non est factum hydromeli
KodKWil p. 229 (a. 1451) : mellificatores ... dant pullam c-i mellis.
DŁUG. LibBen I p. 350 : pro decima solvunt ... duodecim urnas mellis c-i aut earum valorem.Ita saepius saec. XV—XVI.
β.
cera
nie przetopiony; non recocta
AGZ VI p. 70 (a. 1461) : ceram c-am sive frixatam, alias «smelczowany».
γ.
sal
występująca w bryłach; molibus magnis constans
DŁUG. LibBen II p. 126 : sal bancatum seu c-um illic repertum est.
2.
nie wyprawiony, nie przyrządzony, nie wygładzony, zgrzebny; non confectus, non perfectus,
rudis (de corrigio, cute, filo, pelle, tela sim.)
. Meton. de
articulis (
DŁUG. Hist. IV
p. 3
:
certos articulos, c-os quidem et apparentem iniquitatem redolentes ad ferendam arbitralem sententiam composuit)
, libro (
*MatPis p. 42, a. 1533 : Galenus ... nudus et c-us vendebatur triginta florenis aureis
). 3. niestrawiony; ventre non concoctus. 4. nieuprawny; incultus (de terra). N. locut. α. in (de) crudo w nieużytkach,ziemi niewykarczowanej, nie nadającej się do uprawy; in terra inculta, non exstirpata
AKapSąd III p. 75 (a. 1500) : interrogatus, quantum de c-o habeant, respondit, quod X mansos.
Ib. infra interrogatus an Brzoszowo in c-o vel extirpato possessa per nobiles, respondit quod in c-o ... possident plus de extirpatis quam de c-is.Incertum an huc pertineat
KsgMaz III p. 254 (a. 1437) : extrudis in c-o porcionem hereditatis de campo circa granicies Kandzerzewskye.β. in (ex) cruda radice (Pol. na surowym korzeniu) na świeżo wykarczowanym terenie; in terra novissime exstirpata
StPPP III p. 21 (saec. XIV med.med) : si ... agri fuerint exculti in c-a radice et silvae ... fuerint extirpatae.
KodKKr II p. 269 (a. 1402) : hortis ... de nouo ex c-a radice ad culturam et vsum redactis et nouiter factis.Ita saepius saec. XV—XVI.
Inde dicitur
ex radice cruda
od założenia (wsi); a (vico) condito
AKapSąd III p. 198 (a. 1519) : villa, que nunc nuncupatur Clymunthi, vocatur ab herede Clemente, sed ex radice c-a et de iure hereditario dicitur et vocatur Malynowo.
Ib. infra cognominata est villa Clymunthi a Clemente herede, sed ex radice c-a dicta est Malynowo.Cf. infra RADIX et RADICALIS.
γ.
de (ex) cruda radice
do korzeni, z korzeniami; radicitus
AKapSąd III p. 202 (a. 1520) : cepit exeradicare silvam ex c-a radice ac ad culturam deducendo seminabat.
ArPrawn VI p. 58 (a. 1527) : excisio roborum ... de c-a radice: pars in silvis ad agros deputatis et maior pars in silvis ad agros non deputatis excisa sunt.
B.
1.
nie dojrzały;
immaturus.
2.
świeży, surowy; recens, novissimus.
Praec. de
lignis
nie uschłe; nondum arida facta
PP VI p. 41 (a. 1430) : ligna sicca exceptis c-is ... excidere.
AGZ XIV p. 282 (a. 1449) : recepit octo currus c-orum lignorum.
II.
transl.
1.
de vulneribus: krwawy, krwią ociekający;
cruentus.
2.
de hominibus et rebus: okrutny, srogi, surowy, nielitościwy; crudelis, saevus, immisericors, severus (saec. XVI).
N. glossam Pol.
APozn II p. 292 (a. 1495) : estne quis c-us alias »ssurowy« inter vos.
3.
de hominibus: niewykształcony, nieokrzesany; rudis, incultus (saec. XV).
Item meton. de
rusticitate (
CodEp I 2,
p. 315
» a. 1453)
, legatione (
DŁUG. Hist. V
p. 240
)
.