Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONTRITIO

Gramatyka
  • Formycontritio, contricio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr.
    • 1.
      • a. strages, ruina
      • b. actus commolendi
    • 2. clades
  • II. transl.
    • 1. dolor, maeror, animi aegritudo
    • 2. eccl. poenitentia, animi dolor de peccatis conceptus.

Pełne hasło

CONTRITIO s. CONTRICIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • H.
  • A.
  • N.
I. propr.
1. rerum
a. rozbicie, pokruszenie na kawałki; strages, ruina
*DŁUG. Hist. II p. 363 (litterae papae, a. 1257) : lagena figuli est grandi c-e confracta.
Ib. IV p. 161 : in ararum et simulacrorum suorum c-e oculis perviderant.
b. zmielenie; actus commolendi
MARTIN. OP. Serm. fol. 138b : simila, antequam ad saporem suum perveniat, multis tunsionibus et c-bus ad hoc deducitur.
2. hominum: pogrom; clades
CodEp I 2, p. 60 (a. 1448) : magna nobis inerat spes de victoria vestra et illorum hostium c-e.
II. transl.
1. ból, smutek, strapienie; dolor, maeror, animi aegritudo
MARTIN. OP. Marg. fol. g la : in lata gente est gloria regis, in diminutione plebis est c-o principis.
DŁUG. Hist. II p. 24 : Wladislaus ... c-e geminata affligebatur, quod et ducatus Poloniae amiserat et ... exulatum ire coactus fuerit.
2. eccl. t. t. skrucha, żal za grzechy; poenitentia, animi dolor de peccatis conceptus.
N. glossam Pol.
GLb p. 24 : c-o est dolor voluntarie assumptus pro peccatis cum proposito confitendi et satisfaciendi etc., «skruszenye».
N. in imagine
se diluere contritionis imbre ( DŁUG. Op. p. 292 ).
Constr.
a. sq. gen. subi. (praec. cordis, spiritus: StSyn III p. 7, a. 1320 ; NIC. BŁ. Serm. I p. 9 ; ArHist X p. 191, a. 1539 ;et saepius). b. sq. gen. obi. (v. gr. divinae offensae, peccatorum, sceleris sim. ArHist V p. 244, a. 1332 ; DŁUG. Op. p. 86 ; KOMOR. p. 301 ;et saepius). Cf. CONTERO II 4.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)