- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- B. (part.
- praes.),
- BJ.
- A.
- H.
- N.
I.
propr.
1.
spisać, sporządzić spis; scripto recensere, in indicem
redigere.
A.
homines.
Additur
nominatim (
KodMp I
p. 19, a. 1229).
Praec.
a.
opisać pod względem stanu majątkowego; censere, censum agere
CorpJP III p. 271 (a. 1513) : ita c-i debet, prout ipse ... se taxaverit.
Item
refl. podać dane do spisu majątkowego; censum profiteri:
ib. ut se iuste c-at, quemlibet nobilem domini inducere debent.Simili sensu abs.
KodUJ IV p. 102 (a. 1529) : domini ... doctores ... allegarunt se ... a c-ndo liberos et immunes factos.b. zaciągnąć do wojska; militem deligere.
N. constr.
α.
sq.
ex (v.
gr. e regno).
β.
sq.
de:
Tom. IV p. 355 (a. 1518) : de quinquaginta focis unus miles c-atur.c. eccl. sacerdotem in ecclesia związać z określonym kościołem (kapłana); certae cuidam ecclesiae ascribere
ConcPol VI p. 269 (a. 1586) : sacrosancta synodus ... neminem permittit in duabus ecclesiis c-i.
N.
patres conscripti
(ap.
DŁUG.
) kolegium kardynałów; cardinalium Sanctae Romanae Ecclesiae collegium
Hist. IV p. 200 : inter omnes autem sacerdotum principes et patres c-tos, cardinalis Florentinus ... gravius in illum est invectus.
Op. p. 136 : papae patrum c-torum coetus ... assentiebatur.Attamen sensu diverso: przodkowie; maiores
KADŁUB. p. 4 : fuit quondam in hac re publica virtus, quam ... clarissimis ... gestorum radiis patres c-ti illustravere.
B.
res concr.
v. gr.
pecora et pecudes (
StPPP II
p. 164, a. 1405)
, res ecclesiae (
AKapSąd III
p. 272, a. 1500)
,
vel
abstr.
,
v.
gr. census (
ArPrawn VIII
p. 97,
a. 1407)
, decimas (
AKapSąd III
p. 113, a. 1506)
, exactiones civiles (
ib.
p. 74, a. 1499)
, labores (
RachJag
p. 44, a. 1390).
Syn. et iuxta posita
computare (
StPPP II
p. 164, a. 1405)
, notare (
RachJag
p. 44, a. 1390).
Additur
in regestrum (
AKapSąd III
p. 74, a. 1499)
.
2.
przedstawić (ułożyć) na piśmie, napisać;
scripto declarare, perscribere
a.
iur.
testamentum, statum, regulas (observandas:
GŁOG. Alex. II fol. A Ib)
sim., depositiones testium (
AKap Sąd III
p. 93, a. 1502)
, donationem (in suis condicionibus:
KodMp IV
p. 102, a. 1406)
, causam (
StPPP III
p. 40, a. 1532).
Additur
in notam :
KodWp V p. 142 (a. 1408) : ea ... sic fieri vidi et ... in notam c-si ac ... in hanc publicam formam redegi.
Praec.
paginam (i. e.
litteras publicas:
KodWp I
p. 34, saec. XIII
ineunte
et passim), schedulam (super aliqua re:
APozn I
p. 169, a. 1451).
b. librum, poema sim.
(aliquando
sq. de).
3.
zapisać, wpisać; inscribere
KodPol I p. 5 (a. 1153) : in libro vitę cum justis c-j cupiens patrimonij mei ... portionem ... Deo ... contradidi.Praec. iur. wpisać do księgi sądowej; in commentarios iudicii inscribere, inscribi mandare
ArPrawn V p. 419 (a. 1389) : coram bannito iudicio c-re iussit illud, quod etc.
KsgGrWp I p. 196 (a. 1394) : dominus archiepiscopus termino suo stetit et voluit rotam dare ad librum terrestrem c-re (cf. PrPol p. 317, a. 1395).
KsgMaz I p. 31 (a. 1404) : volens ... suam ... nobilitatem ostentare, nobiles testes in testimonium c-sit et ipsos ... adduxit.
ArPrawn X p. 378 (a. 1413) : quam concordiam ... pecierunt ad nostrum librum c-i.
StPPP VII p. 322 (a. 1424) : super eam in libro ... iudiciali c-sit penas.
4.
dopisać; ascribere
Tom. VI p. 333 (a. 1523) : revocavi ... in exemplum ... Vladislaum regem ... et in fine c-si, ut iste deliberationes ... archiduci Austrie exponerentur.
5.
refl.
cum aliquo
korespondować z kimś; per litteras colloqui
SSrSil VII p. 142 (a. 1467) : sic, ut subsequitur, episcopus se c-sit cum civitate et clero.
II.
transl.
1.
zapisać (komuś coś); per litteras assignare
KodMp II p. 1 (a. 1152—1153 ): in vna c-tarum villarum ... domicilium Deo fieri ... institui.
KADŁUB. p. 230 : Cracoviam a vobis perpetuo hereditandam protestor et c-o (cf. ChrMP p. 549).
KodMaz(K) p. 332 (a. fere 1230) : que in privilegiis largitionum in favorabiles quaslibet personas vel loca ... c-i solent aut possunt.
KsgKaz p. 199 (a. 1387) : tenetur ... I quartale cere dare ecclesie Corporis Christi, quod super hereditate sua c-sit.
Syn.
obfirmare :
KodWp III p. 696 (a. 1397) : censum ... in aliis villis ... domino Nicolao ... c-re et obfirmare.
N.
poświęcić, dedykować; dicare
ModlWW p. 1 : confiteor Tibi, Pater celi et terre ... coram presenti figura Tuo nomini reverenter fabricata et c-ta.
2.
wyznaczyć, określić; definire
KodWp I p. 258 (a. 1251) : Novam Marchiam ... metiri et certis limitibus c-re et partiri fecimus.
Tom. I p. 178 (a. 1511) : quilibet ... contra ... hostem tertiam partem sibi injuncti c-tique servitii ... expediat.Praec. iur. terminum wyznaczyć termin rozprawy sądowej; actionis diem constituere
StPPP VIII p. 358 (a. 1390) : terminum ad secundos terminos, prout sunt c-ti.
Ib. p. 733 (a. 1399) : terminum post diem sancti Michaelis habet c-re.Ita passim.
Item
congregationem praelatorum (syn.
praefinire:
*Dogiel V
p. 166, a. 1506)
, conventum (
*ib. IV
p. 311, a. 1542)
.