- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
- B.
- A.
- H.
- N.
Tom. VI p. 183 (a. 1522) : specie benivolentie coarctos et hospitali jure securos.]
I.
propr.
A.
res
1.
ścieśniać, zwężać, uszczuplać;
angustum reddere, artare, minuere.
Opp.
dilatare (
PommUrk IV
p. 97, a. 1303).
N. glossam Pol.
RFil XXIV p. 355 (saec. XV) : «stlvmyamy» c-amus.
N. constr.
a.
sq.
abl.
b.
sq.
per :
PommUrk III p. 289 (a. 1296) : terram nostram intra ... aquas per structuram castri ... c-re.Pass. zwężać się, być wąskim; artum esse vel fieri.
Item
part.
perf. loco adi. wąski;
i. q. artus, angustus, strictus
MARTIN. OP. Chr. p. 23 : turris ... in altitudine tria milia dicitur habere passuum, paulatim delata, in angustias c-ta.
DŁUG. Hist. IV p. 534 : Wladislaus rex faciei erat oblongae, macrae et circa mentum c-tae (cf. ib. p. 160).
APozn I p. 297 (a. 1459) : molendinum ... c-tam et angustam habet emissionem aque.
N. de
tempore
krótki; brevis
DŁUG. Hist. V p. 229 : in terminis tam compendiosis et c-tis.Cf. Th. III 1391,55.
2.
wiązać, krępować; vincire, colligare, constringere.
N.
simul
łączyć; coniungere
NIC. POL. p. 54, v. 138 : adversas partes, qua sic simul arte c-es (ita ex coni. ed., mss. coarces).
B.
homines: otaczać, osaczać, oblegać; circumdare, circumcludere, obsidere.
Additur
obsidione (
DŁUG. Hist. I
p. 194
;
ib. II
p. 134
).
;
Syn.
obsidere (
MIECH.
p. 96
).
N. in imagine
DŁUG. Op. p. 35 : episcopus ... c-tum se et causam suam periclitatum iri videns.
II.
transl.
1.
ograniczać, powstrzymywać, powściągać; imminuere, coercere, cohibere (v.
gr. libertatem alicuius).
N. constr. sq.
sub :
KodKrak I p. 499 (a. 1327) : sacerdotum cupiditatem ... restringere eamque sub debito moderamine c-re.
FormJ p. 85 : certo sub fine c-ns.
2.
nękać, dręczyć; premere, affligere, vexare
KodMp I p. 79 (a. 1263) : indebita vexatione et exaccione homines ... subditos ... c-ri a falconarijs.
JAC. PAR. Serm. fol. 138b : c-tus ... quaerebat adiutores ad subueniendum sibi.
N.
pass. sensu med. : martwić się, niepokoić; angi, trepidare, sollicitum esse
DŁUG. Hist. II p. 111 : vehementer angimur, vehementer c-amur, qui probe novimus iratum Myeczslai animum non ... quieturum.
3.
zmuszać, skłaniać, zniewalać; cogere, adigere, compellere.
Syn.
compellere (
CodEp III
p. 435,
a. 1496)
, cogere (
ArHist V
p. 180, a. 1490)
.
Additur abl. modi, v. gr.
articulo indigentiae (
KsgHenr
p. 169, a. 1268)
, specie benevolentiae (
Tom. VI
p. 183, a. 1522)
, impetu iubentium (
DŁUG. Op.
p. 6
).
Constr.
a.
sq.
ad
(praec.
c. gerundio).
b.
sq.
in
c.
acc.
c.
sq.
ut :
KodWp I p. 554 (a. 1238) : ipsos colonos ut venatores principum ... reciperent ... contra iustitiam c-bant.d. sq. inf.
GALL p. 436 (= 78,18 M.) : Boleslaus oppidanos deditionem facere c-vit.
KodMp I p. 17 (a. 1228) : neque «powoss» ducere c-entur.Ita saepius. e. sq. super c. abl.
KodWp I p. 565 (a. 1264) : volumus ut nullus Iudeum super solutione pignorum in suo feriato die audeat c-re (cf. StPPP III p. 175; DyplŻyd p. 17, a. 1388; ŁASKI ComPriv fol. 166b).