Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ARRA

Gramatyka
  • Formyarra
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • munus aliquod (praec. de pecunia) ab emptore (vel conductore) venditori (vel homini conducto) datum eo consilio,ut pignus servandae obligationis sit,
    • α. + loco arrae
    • β.
    • γ. + ratione arrae:
    • δ. + in vim arrae
    • α.
    • β. + in vim arrarum I. V

Pełne hasło

ARRA, -ae f. scr. arrha, arha, ara
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • N.
I. I. propr. zadatek (zwł. pieniężny)dawany sprzedawcy (lub najmowanemu) przez nabywcę (lub najemcę) jako gwarancja dotrzymania umowy, ,
pierwsza rata ceny kupna (lub najmu); munus aliquod (praec. de pecunia) ab emptore (vel conductore) venditori (vel homini conducto) datum eo consilio,ut pignus servandae obligationis sit, , prima pensio totius mercedis solvi debitae.
N. glossas Pol.
AGZ XIV p. 223 (a. 1446) : racione a-e alias «zadatku».
StPPP VI p. 48 (a. 1510) : pro a-aque alias «o zadawek» super contractu huiusmodi fori.
Ib. XI p. 92 (a. 1517) : recepit tres marcas... a Iohanne ... a-am alias «zadathkv».
N.
secunda rata; i. q. pensio
StPPP XI p. 38 (a. 1589) : super quam summam dedit Blasio Stodoła mediam marcam pro prima a-a, pro secunda vero a-a vel «ratha» alteram mediam marcam.
N. locut.
α. loco arrae :
ZabDziej IV 1 , p. 49 (a. 1551) : ibidemque in continenti loco a-ae dederunt illi muratori marcas quinque.
Ib.
p. 53 (a. 1551) : in instantique loco a-ae illi muratori marcas duas dederunt,
β. pro arra: StPPP VI p. 48 (a. 1510) cf. supra 10 ; ; ib. XI p. 38 (a. 1589) cf.
γ. ratione arrae: AGZXIV p.223 (a. 1446) cf. supra 9 ; ;
AKap Sąd I p. 196 (a. 1519) : super quam summam... recognoverunt se iam recepisse L flor.... racione a-e.
δ. in vim arrae :
AKap p. 12 (a. 1527) : Bernardo ... dni prefati... in vim a-e dederunt ad rationem laboris sui futuri II marcas.
N. constr.
a. abs. b. sq. super c. abl. c. sq. super c. acc. AKapSąd III p. 196 (a. 1519) cf. Cf. DATIO prior PECUNIA prior (principalis).
Item transl.
NIC. BL. Serm. III p. 94 : istud autem sacramentum est pignus et a-a futurae beatitudinis.
DŁUG. Hist. II p. 217 : filia partu edita sterilitatis opprobrium ... matri abstulerat, et a-a certissima futurae masculinae prolis erat. Id. Op.
p. 201 : Kunegundis... alterum annum pro servanda pudicitia instantissime a marito flagitabat; quod cum ... Boleslaus moleste ferret, illa illi Virginem gloriosam Mariam pro a-a et praemio proposuit. 2. pl. arrae sponsaliciae
et abs. dary zaręczynowe; donaf quae sponsae a sponso offerebantur.
N.
duplicatae de arris ab ea parte, , quae obligationem matrimonii ruperit, restituendis
ZabDziej III p. 204 (a. 1492) : cum recuperacione a-arum duplicatarum.
Ib. p. 406 (a. 1495) : casu, quo resiliret, a-as sibi duplicatas restitui ... intendit.
Cf. ib. p. 388 (a. 1495) et p. 435 (a. 1497) .
N. de anulis nuptialibus
DŁUG. Hist. V p. 121 : papa ... desponsat Fridericum ... cum sponsa sua benedicendo a-as, et per osculum amborum ad invicem et traditionem anuli.
N. locut.
α. loco arrarum ( ZabDziej II p. 475, a, 1488 ; ArHist V p. 160, a. 1475). ;
β. in vim arrarum ( ZabDziej III p. 387, a. 1495) . I. opłata uiszczana sędziom przez jedną ze stron, aby w razie potrzeby zaświadczyli o dokonaniu sprzedaży i kupna, tzw. 'pamiętne9 lub 'napisne V pecunia iudicibus solvi solita, ut venditionisemptionis testimonium dent
VL p. 154 (a. 1447) : pecunia ... bracata ... pro ... censibus, decimis, ... a-is seu notis ... recipiatur.
KsgPrzem II p. 47 (a. 1447) : Nicolaus ... domum ... ipsius ... resignavit ... Petro et super eo posuit donum scabinale seu a-am.
StPPP XI p. 691 (a. 1467) : Barbara ... bona, que tantum illam concernebant, resignavit et resignacionis a-am solvit.
VL p. 268 (a. 1496) : succamerarij ... una cum camerarijs... non plus quam trium marcarum a-am seu notam pro graniciebus limitatis accipiant.
Cf. ŁASKI ComPriv fol. 103b ; ArPrawn VI p. 131 (a. 1554) ;.
N. constr.
a. abs. b. sq. super c. abl. cf. c. sq. super c. acc.
StPPP IX p. 226 (a. 1531) : super quod idem Mathias a-am iurj solidavit, quod ius suscepit.
ZabDziej I p. 311 (a. 1558) : super quod a-am iudicio posuit prefatus Ioannes.
a. sq. pro cf. e. sq. in c. acc.
StPPP XI p. 282 (a. 1538) : patrimonium suum resignavit ... et in hoc a-am iuris posuit.
Cf. DONUM scabinale, MEMORIALE, NOTA. I. eccl. arrae installationum wpłaty gwarancyjne składane przez kandydatów na stanowiska kościelne; pecunia ab iis solvi solita, qui quasdam dignitates ecclesiasticas petituri erant
StKapWł p. 12 (a. 1506) : licet in praedictis ... ecclesiis installationum a-ae suis certis modis dari consueverunt, nos tamen ... decernimus ... ut dum aliquis se in praelatum vel canonicum authoritate quacumque ... recipi petierit, decem marcas ... reponat.
Cf. ib. p. 100 (a. 1599) .
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)