Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ALIQUIS-1

Gramatyka
  • Formyaliquis, aliqui
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajmęskiżeńskinijaki
Znaczenia
  • I.
    • 1. designat personam aut rem incertam.
      • a.
      • b.
        • α.
        • β. + nullus
        • γ. + quicumque
      • c. abl.
    • 2. alius quis
    • 3. phil.+ aliquid nihil) id quod re est
  • II.
    • 1. de persona aut re incerta.
      • a.
      • b.
        • α. + quivis
        • β. + quicumque:
    • 2. alter quidam
    • 3. de quantitate minus definita: paulum, fere
    • 4. quicumque
    • 5. quicumque alter
  • III.
    • 1. + pro a-a causa)
    • 2. + ex a-o tempore)
    • 3. + a-o temporis certo tempore
    • 4. + habere a-o solvere habere, unde aliqua summa pecuniae solvatur

Pełne hasło

ALIQUIS, aliqua, aliquid et ALIQUI, aliquae, aliquod s. aliquot pron. indef. subst. et adi.
  • F.
  • Th.
  • S.
  • A.
[ 1. orthographica a. confunduntur formae alicui et aliqui :
KsgGrWp I p. 50 (a. 1388) : solvere ... aliqui homini.
*CodVit p. 995 (a. 1409) : si eorum alicui ... reperti fuerint.
*CodEp III p. 417 (a. 1494) : si contingerit aliquui.
b. alico, allico pro aliquo:
KodMaz(L) p. 27 (a. 1288) : in alico molestari.
KodWp III p. 218 (a. 1363) : non coacti nec alico vicio ... seducti.
KsgCzer p. 189 (a. 1418) : allico modo.
2. de declinatione: dat. g. aliquo:
KodTyn p. 508 (a. 1478) : si ... non essent ... aliquo nocumento et praeiudicio
(cf. Th. I 1608, 26 sq. ), acc. sg. m. aliquum :
KsgŁawKr p. 179 (a. 1392) : aliquum terminum solvendi.
AGZ XIV p. 74 (a. 1443) : quod sibi aliquum darem terminum.
f. aliquem:
ZabDziej II p. 207 (a. 1484) : aliquem de cetero inferet molestiam,
acc. (et nom. ?) pl. n. aliquae :
KodWp III p. 666 (a. 1393) : mercimonia alique.
KsgGrWp II p. 341 (a. 1400) : alique dampna;
ita saepius (bis tantum apud antiquos, cf. Th. I 1608, 46 sqq.). dat. et abl. pl. aliquis: StPPP II p. 155 (a. 1404) ; CodEp I 2 p. 49 (a. 1448) pro saepius usitato aliquibus. 3. de usu:aliquis, aliquid
subst. loco usurpatur, rarius adi.
]
I. subst.
1. ktoś, coś; designat personam aut rem incertam.
N.
a. post particulas si, ut etc., ubi apud bonos auctores formae encliticae quis, quid usurpantur.
b. c. aliis pron.
α. alter.
β. nullus :
StPPP VII p. 488 (a. 1398) : per nullum a-em facere dilacionem.
γ. quicumque :
WilkLub p. 6 (a. 1526) : quicumque a-is ex civibus.
quispiam: KodMp III p. 53 (a. 1356) : si ... quispiam a-i infestaverint.
c. abl. aliquo pro aliqua re: KodWp I p. 14 (a. 1142) : in aliquo nocere. KodMaz (L) p. 27 (a. 1288) : cf.
KodMp II p. 231 (a. 1316) : ne concordia ista possit in posterum aliquo violari.
Ita saepe.
2. ktoś inny; alius quis
PP III p. 59 (a. 1437) : Philippus ... «przypowedzal sze gest» super facultatem Dzychnye ... quod esset prior ad predictam facultatem, quam a-is.
Ib. : Katherina ... «przypowedzala szo gest» super facultatem Dzychne … quod esset secunda post ... Philippum ad predictam facultatem quam a-is.
3. phil. aliquid byt aktualny; id quod re est (opp. nihil)
NIC. BŁ. Serm. I p. 58 : productio talium (sc. terrae et caeli ) sit de nihilo ad a-id ...; omne autem a-id, quantumcumque vile ... excedit nihil.
II. adi.
1. jakiś, pewien; de persona aut re incerta.
N.
a. post particulas si, quando, ubi etc. pro qui, quae, quod (saepissime).
b. c. aliis pron.
α. quivis :
AKapSąd III p. 292 (a. 1508) : a-o quovismodo dimittat officium.
β. quicumque:
AGZ II p. 129 (a. 1447) : quicunque a-i homines.
2. jakiś inny; alter quidam
DŁUG. LibBen I p. 1 : amplam ... vix quoque a-cui in orbe ... comparabilem ... habens dioecesim.
3. pewna ilość, trochę, około; de quantitate minus definita: paulum, fere
KodWp I p. 67 (a. 1211) : summam a-arum marcarum … sibi accommodari postulando.
NIC. POL. p. 142 : pone per a-am horam in bono vino.
Ib. p. 148 : post cibum a-a hora.
4. jakikolwiek; quicumque
ZabDziej I p. 105 (a. 1481) : ut fratrem suum perveniretur verbis bonis, in a-bus erit locis.
5. jakikolwiek inny; quicumque alter
StPPP VIII p. 460 (a. 1398) : iudices ... declarauerunt ipsos ius nobilitatis sicut a-em nobilem in regno Polonie obtinere et habere.
III.
Locut.
1. pro a-a (sc. causa) z jakiegoś powodu
KsgGrWp II p. 23 (a. 1391) : non potuit pro a-a tam cito ...venire.
2. ex a-o (sc. tempore) od pewnego czasu
AGZ XIX p. 393 (a. 1491) : tu inundasti ... Gotardo prata, ad sortem ipsius ... ex a-o pertinencia (nisi leg. ex antiquo?).
3. a-o temporis w określonym czasie; certo tempore
AGZ XIII p. 422 (a. 1463) : si a-o temporis non dederit pecuniam … totidem dampni succumbet.
4. habere a-o solvere mieć z czego zapłacić; habere, unde aliqua summa pecuniae solvatur
AKapSąd I p. 510 (a. 1480) : si laici, qui retinuerunt dno ... censum, possunt et habent eundem a-o solvere.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)