Ogólne
Pełne hasło
Więcej

MACULA

Gramatyka
  • Formymacula
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr. znak, znamię, plama, skaza, łata
    • a. + faciei piegi
    • b. plama odmiennego koloru na sierści zwierzęcia
  • II.
    • 1. błąd,usterka
    • 2. skaza, zmaza, zakała

Pełne hasło

MACULA, -ae f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • NGl.
  • L.
  • N.
  • A.
I. propr. znak, znamię, plama, skaza, łata; signum, nota, maculatio.
N.
a. faciei piegi; lentigo
RFil LIII p. 63 ( saec. XV) : contra m-as faciei «w pyegy».
b. plama odmiennego koloru na sierści zwierzęcia; nota varii coloris in villo animalis ( DŁUG. Hist. I p. 78 = I p. 137 ed.nov. ).
II. transl.
1. błąd,usterka; mendum
AGZ XIII p. 329 ( a. 1454) : paratus fuit probare per ministerialem ... quia istam m-am, que apparet in cittacione, protestatus est ministeriali, dum citavit.
2. skaza, zmaza, zakała; turpitudinis nota, labes.
Praec. c. gen. explic. denigrationis ( APozn I p. 292, a. 1459) , doli ( KodWp II p. 250, a. 1306) , duplicitatis ( Lites II p. 423, a. 1398) , geniturae ( StPPP VII p. 511, a. 1478 ; ib. p. 558, a. 1498) , infamiae ( AKapSąd II p. 860, a. 1530 et saepius), inhabilitatis ( ib. et saepius), ingratitudinis ( PommUrk V p. 32, a. 1311) , irregularitatis ( KodWp III p. 464, a. 1377 et saepius), pravitatis ( KodWp V p. 98, a. 1406 ; AKapSąd III p. 228, a. 1429) , sceleris ( CodEp II p. 396, a. 1439) , simoniae ( JAC. PAR. II p. 255 ) .
Item
peccatorum :
ArHist XI p. 154 ( saec. XIII) : salutaris sacrificii percepcio famuli tui ... peccatorum m-as diluat.
Simili sensu in imagine
tenebrosa :
NIC. BŁ. Serm. II p. 128 : non ergo subtractio gratię diuinae est in causa huius noctis et m-ae tenebrosae effectiue, sed ipsa voluntas (cf. supra nebula tenebrosa obscurans animam, quae a se excludit gratiam divinam et ista vocatur m-a seu tenebrae interiores).
Syn. menda ( APozn I p. 313, a. 1460) , nota ( AKapSąd II p. 860, a. 1530) .
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)