- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc. (-ae)
- BJ.
- A.
- H.
- N.
I.
propr.
1.
otwarty, odkryty, nieosłonięty; patens,
nudus.
N.
α.
o szacie: rozpięta;
quae inutramque
partem scinditur.
β.
vulnus
rana otwarta;
cruore stillans,
opp.
coapertum (
TPaw III
p. 84,
a. 1388)
, inflatum (
ZapSądWp I
p. 268, a.
1405)
.
Item in imagine
γ.
litterae
akt publiczny;
i. q.
publicae
KodWp II p. 465 (a. 1334) : noverint universi presentem a-am litteram visuri.
StPPP X p. 26 (a. 1425) : habitis formis de litteris clausis iam videndum est nobis de litteris a-is.
N.
locut.
α.
a-o Marte
vel
a-a acie pugnare
sim.
walczyć w otwartym polu;
i. q. in planitie.
Simili sensu in a-am dimicationem (a-um certamen)
vel
abs. in a-um
prodire (
DŁUG. Hist. I
p. 282
;
ib.
p. 547
;et saepius).
β.
in a-um discrimen conici
narażać się na jawne niebezpieczeństwo;
manifestum periculum incurrere
ArLit I p. 113 (a. 1449) : se ab aliis indigne tractari et in a-um discrimen coniici.
2.
szeroki, rozległy, otwarty (o przestrzeni);
late patens (de regione);
syn.
patulus (
DŁUG.
Op.
p. 279
).
II.
transl.
1.
jawny, widoczny, oczywisty; ante oculos
positus, manifestus, patens.
N.
locut.
α.
in a-o
jawnie;
palam, manifeste.
Simili sensu
a-a facie :
*Tom. XIV p. 175 (a. 1532) : Nicolaus in dominiis serenitatis vestrae a-a facie degat.
β.
in a-um prodire (venire)
wychodzić na jaw; manifestum
fieri (
PP II
p. 201, a.
1450
et saepius); item
aliquid exhibere, prodere
pokazywać,
wyjawiać; ostendere,
patefacere (
ARect II
p. 124, a.
1545
;
ib.
p. 159, a.
1549).
;
γ.
in a-o esse
być rzeczą oczywistą; patere;
simili sensu
per a-um liquere (
CodVit
p. 510, a.
1420).
N.
de voce:
głośny, wyraźny; clarus
*MPH II p. 80 (a. 1159) : nec ignem in castris habere ausi nec verbis a-ioribus ad invicem loqui.
DŁUG. Hist. I p. 353 : clara et a-a voce coram tribunali ... profiteor.Ita sa pius, cf. Th. II 222,19 sq.
2.
wyraźny,jasny,
zrozumiały; clarus, planus,
expressus.
Syn.
liquidus (
*Dogiel I
p. 127, a.
1530).
N. de
impressione sigilli
KodLit p. 88 (a. 1404) : littere ... sigilli non habebant a-am impressionem.
3.
szczery,
otwarty; simplex,
sincerus.
N.
locut.
a-o ore
szczerze; sincere
CALLIM.
in
KlQu p. 72 : non scriberem adeo a-o ore ... nisi etc.
4.
gotowy,
skłonny; paratus,
promptus.
N.
manus
* Lites I p. 460 (a. 1338) : prompta et a-a est prepotens manus nostra contra ... invadentes.
5.
wolny,
wakujący; vacans
Dogiel IV p. 312 (a. 1542) : a-a feuda petentibus successoribus concedant.Cf. APERIO I 2.