Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ALACER

Gramatyka
  • Formyalacer, allacer
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -is, -e
  • Część mowyprzymiotnik
Znaczenia
  • I. żawy, szybki
  • II. chętny, gorliwy, gotów
  • III.
    • 1. de hominibus, hominum animo et vultu: radosny, wesoły
    • 2. de rebus:pomyślny, szczęśliwy

Pełne hasło

ALACER s. ALLACER, -is, -e
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
[ superl. multum alacerrimus *CodEp II p. 454 (a. 1445) : cum novitatibus multum allacerrimis.]
I. żawy, szybki; mobilis,celer.
N. locut.
a-bus calculis in aliquid ire (imago a ludo calculorum sumpta) posuwać się szybkimi ruchami, energicznie ku czemuś zmierzać; celeriter contendere
Tom. V p. 364 (a. 1521) : itum est in eam sententiam per dnos seculares omnibus a-bus calculis.
II. chętny, gorliwy, gotów; promptus, impiger.
Syn.
paratus ( ArPrawn I p. 344, a. 1577) .
N. locut.
a-i animo chętnie, gorliwie; libenter, prompte.
Constr.
a. sq. ad c. gerundio.
b. sq. inf.
III.
1. de hominibus, hominum animo et vultu: radosny, wesoły; laetus, hilaris.
N. locut.
a-iorem animum induere być lepszej myśli; animum ad spem et fiduciam erigere
AKapSąd I p. 126 (a. 1479) : abstergantur ... lacrime ... animos induamus a-iores.
2. de rebus:pomyślny, szczęśliwy; secundus, felix
DŁUG. Hist. IV p. 546 : dies ille ... felicem et a-em habuit ... exitum.
Ib. V p. 199 : animi Polonorum eventum a-ioris fortunae in dies praestolabantur.
Id. Op. p. 604 : alterius fortunae frons sit severior, alterius a-ior.
N. locut.
res a-es radości życia; res prosperae, secundae
JAC. PAR. I p. 213 : vita nostra abasueta infinitarum rerum a-ium et fidei distracta dulcedine.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)