Ogólne
Pełne hasło
Więcej

AGON

Gramatyka
  • Formyagon
  • Etymologia Gr. άγὠν
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajmęski
Znaczenia
  • I.
    • 1. zawody, walka
    • 2. eccl. eccl. męczeństwo
  • II. życie chrześcijańskie pojęte jako trud i walka
  • III. + mortis agonia, ostatnie chwile życia
    • α.
    • β.

Pełne hasło

AGON, -onis m. (Gr. άγὠν)
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • A.
  • N.
I.
1. zawody, walka; certamen, pugna; abundat in locut. a-n certaminis (( *KodKKr I p. 48, a. fere 1253 ; AH XLIV p. 256 saec. XV), ;inde
2. eccl. męczeństwo; martyrium
DŁUG. Op. p. 71 : continuo enim Dominus post peracta certamina, post expletum a-em mirificare coepit sanctum suum.
Ib. p. 171 : s. Stanislaus pro fide ... pro pietate, ... mirabilem pertulit a-em.
N. locut.
ib. p. 70 : gaudebat Ecclesia ... propter confessionem et constantiam sui pontificis, quod tam fortissimum de se a-em praestiterit.
II. życie chrześcijańskie pojęte jako trud i walka; vita Christiana, quae certamen et labor putatur
DŁUG. Op. p. 71 : et nequivit rex … solidum illius (sc. Stanislai ) ... decerpere a-em.
Cf. AGONIZO I 2.
III. mortis et abs. agonia, ostatnie chwile życia; certamen cum morte, ultima vitae momenta
PommUB p. 553 (a. 1304) : in a-e positus, conscientiam suam expurgans de dampno illato ... legavit ... villam.
KodWp II p. 326 (a. 1316) : pater eorum ... dum imminentiam mortis in a-e positus presentiret ... declaravit etc.
N. syn.
StPPP II p. 912 (a. 1496) : in a-e seu in mortis articulo.
N. locut.
α. a-i approperare ( MPH VI p. 512, saec. XV).
β. in a-e agere ( ChrPP p. 511 ; SSrSil I p. 124, a. 1482) ;; constitui ( KOMOR. p. 184 ; DŁUG. Hist. I p. 226 ) ;; contendere ( DŁUG. Op. p. 279 ) ; existere ( Dypl Mog p. 79, a. 1383) ; laborare ( STAN. OFM p. 717 ) ; poni ( PommUB p. 553, a. 1304 ; KodWp II p. 326, a. 1316) .
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)