Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ACRIMONIA

Gramatyka
  • Formyacrimonia
  • Etymologia acer
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I. propr. propr. ostrość, gorycz, gryzący smak
  • II. transl.
    • 1. ostrość, gorycz, surowość
      • a. zjadliwość
      • b. zaciętość
      • c. + a-a niti smucić się
      • d. + cordis et animi rozgoryczenie, ból,smutek
    • 2. bystrość
      • α. + ingenii bystrość umysłu
      • β. + dicendi a-ae venustas wymowawdzięk bystrości, dowcipu
    • 3. ostrożność, uwaga (w pisaniu)

Pełne hasło

ACRIMONIA, -ae f. (acer)
  • F.
  • Th.
  • S.
  • Dc.
I. propr. ostrość, gorycz, gryzący smak; acredo, gustus acer.
II. transl.
1. ostrość, gorycz, surowość; acerbitas, amaritudo, severitas.
Dicitur de:
admonitione ( DŁUG. Op. p. 271 ) , adversitatibus ( Tom. III p. 371 ) , culpis ( CodSil V p. 96 ) , querelis ( CodVit p. 464 ) , severitate ( ArHist V p. 24 ) , ultione ( KodWp II p. 265 ) , verbis ( KADŁUB. p. 215 ). N. .:
a. zjadliwość; acerbitas
DŁUG. Op. p. 176 : propter a-am, qua me stringis, cum dentibus invidorum ... exponis in calce praefationis tuae.
b. zaciętość; vehementia
ib. p. 626 : gravis contentio ... non sine utriusque partis magna a-a et irritamento.
c. a-a niti smucić się; tristem esse
KADŁUB. p. 206 : non est pudor pro dolore, sed est dolor pro pudore niti a-a.
d. cordis et animi rozgoryczenie, ból,smutek; tristitia, dolor
CodEp I 2 p. 233 (a. 1466) : non sine cordis et animi nostri a-a novitatem adversam audivimus.
2. bystrość; acumen.
N. locut.:
α. ingenii bystrość umysłu; acumen ingenii
ArHist VIII p. 310 (a. 1494) : propter eius solerciam prestantem et ingenii a-am non mediocrem.
β. dicendi wymowa; facundia
KADŁUB. p. 183 : cui ... non iuris allegatio, non dicendi a-a ... patrocinari potuit.
γ. a-ae venustas wdzięk bystrości, dowcipu; venustas acuminis, facetiarum
KADŁUB. p. 166 : pudicus ... sermo, quadam tamen a-e venustate conditus.
3. ostrożność, uwaga (w pisaniu); caute scribendi ratio
*Tom. X p. 354 (a. 1528) : in ea tamen scribendi a-a hoc maxime praecavimus, ut ... suspicionem nullam moveremus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)