- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- BJ.
I.
nadużywanie czego; actus
abutendi aliqua re
1.
zbytnie używanie; nimius
usus
DŁUG. Hist. I p. 462 : longanimitatem patientiae Dei ... ducens in a-um.
Ib. V p. 287 : cum patientiam et longanimitatem Dei per tot annos duxisset in a-um.
2.
złe użycie; usus
pravus
StPPP II p. 369 (a. 1432) : tam laudabile statutum in a-um dampnabilem deducentes.
AKap p. 123 (a. 1554) : similes multi sunt a-us decimarum ... per episcopos ab ([=ad) ] pios usus donatarum.
II.
abs.
nadużycie, wykroczenie, występek, błąd;
delictum, scelus, error
KodWp II p. 392 (a. 1326) : nos itaque talibus a-bus viam precludere cupien tes statuimus etc.
DŁUG. Hist. II p. 215 : quosdam clericorum rescidit a-us.
N.
locut.
conspirationis
występny spisek;
coniuratio scelerata
CodVit p. 737 (a. 1426) : electores, quos ... conspiracionis a-us non subvertat.
III.
nadużycie,które weszło w zwyczaj, zły zwyczaj, także bez odcienia ujemnego: zwyczaj w
ogóle;
dicitur de actione alicuius,qui
impunitus aliquod praescriptum saepius
neglegit, mos pravus, etiam sine sensu
vituperationis: mos in universum
SSrSil I p. 198 (a. 1482) : mulieres ... comptas et ornatas juxta a-um illius temporis.
CorpJP III p. 108 (a. 1510) : quodam a-u frequentatum est, quod nobilitas sine ordine ad bellum ... transibat, constitutionem vetustam non observando.
ArHist V p. 391 (a. 1529) : plerique a funeribus in ipsorum ecclesiis tumulatis, a-um antiquum pretexentes ... consangwineos sepultorum depactare consuerunt.
IV.
wyjście z użycia,niewykonywanie (przywileju,ustawy),utrata (dochodu); de actione eius, qui
aliqua re (privilegio) non utitur, aliquid non servat (legem) aut servare cessat, iactura (proventuum)
Lites I p. 37 (a. 1321) : deperditum per a-um (rescriptum [sc.)].
StPPP III p. 69 (a. fere 1350): cum ... plerique subditi nostri ... ius Theutonicum habentes eodem iure non utuntur ... statuimus: quod si ... ius Theutonicum venit in a-um, incolae ... contra agentes, eo iure ... se tueri non valebunt.
ArHist X p. 150 (a. 1527) : ne proventus ccclesie obvenire consueti in a-um veniant.
N. locut.:
α.
in a-u esse
wyjść z użycia; in
usu non esse
AGZ VI p. 224 (a. 1496) : in privilegio isto ... descripta sunt bona hereditaria vestra, quorum ... partem possidetis et partem non. Ergo ... apparet, quod pars privilegii est vobis in usu et pars in a-u.β. a-us mentis głupota, szaleństwo; insania
CodVit p. 605 (a. 1423) : qui (sc. aemuli ) mihi in a-u mentis sue usurpare voluerint.Cf. ABUTOR III.