- F.
- Th. (rec.),
- L.
- Ha.
- K.
I.
A.
(res) wbijać, wtykać, wpychać; infigere, inserere
StPPP VIII p. 350 (a. 1389) : de hereditate mea ... suscepit cletam et stapulum et V «pritky» (i. palos]) i-sit ([ed.] instrusit, [fortasse leg. instruxit?).
AGZ XVIII p. 189 (a. 1479) : citationem eandem sibi devorare ... mandaverunt, ipsam sibi in eos ... violenter i-ndo.
Ib. p. 508 (a. 1491) : debent ibi i-re seu impercutere palos pro perpetuis signis.
B.
homines
1.
propr. wpychać, wtrącać, spychać, spędzać; detrudere, vi inicere, per vim introducere
MARTIN. OP. Chr. p. 134 : cum Vitelius in proximam palacij columnam se i-sisset, turpiter inde protractus ... in forum deducitur.
KodKKr II p. 188 (a. 1394) : ad quam capellam populus pro audiendo sermone per Germanos ... i-sus fuit.
StSyn VI p. 27 (a. 1407) : in carcerem i-atur.Ita saepius.
Constr.
a.
sq.
ad
supra 38
et
AKapSąd II p. 883 (a. 1487) : ad stubellam ... Martinum i-serunt.b. sq. in c. acc. supra 30 et 35 et saepius. Eodem sensu in imagine
IANIC. p. 104, v. 31 : i-sere ferocis sub primum Valachi colla subacta iiigum.
Tom. VI p. 157 (a. 1522) : ne ... intra viscera regni ... i-atur marchio.2. transl. narzucić, wepchnąć (kogoś lub się) na jakieś stanowisko kościelne, aliquem (se) vi et praeter legem in munus quoddam eccl. gerendum introducere
MARTIN. OP. Chr. p. 345 : consul ... episcopum ... in papatum i-sit.
UrkBBr p. 178 (a. 1285) : dux ... prelatis et canonicis ... ejectis ... excommunicatos i-it in ecclesias ejectorum.Ita passim.
Constr.
a.
sq.
dat.
DŁUG. Hist. I p. 101 (= I p. 161 ed. nov.) : Iohannes XIIus ... non legitime electus, sed per patrem suum ... Romanis i-sus.b. sq. ad :
CodSil V p. 285 (a. 1340) : sacerdotem nepharium ... ad parrochialem ... ecclesiam ... i-serunt.
ZabDziej II p. 515 (a. 1489) : Paulus ad ecclesiam Zelechoviensem i-sus.c. sq. contra et de :
AKapSąd II p. 108 (a. 1438) : nullo iure sibi competente i-sit se de altari contra voluntatem ... domini.e. sq. in c. acc. (locum vel magistratum) supra 960,52 et
DokKKr I p. 35 (a. 1313) : quem animositate sua in ecclesiam de Lancsco nitebatur i-re.
Theiner I p. 300 (a. 1327) : canonicum ... in abbatiam ... i-serunt.Ita saepe. f. sq. in c. abl.
ArPrawn I p. 10 (a. 1420) : archiepiscopus licet ... Johannem ... in predictis canonicatu et prebenda i-sisset.g. sq. per:
DokMp I p. 161 (a. 1368) : qui non canonice electi, sed potius per saecularis potestatis abusum i-si.
Inde part. perf. saepe pro subst. intrusus, -im. intruz, ten kto bezprawnie zajął jakieś stanowisko kościelne; qui praeter legem munus eccl. occupavit
KodKWil p. 63 (a. 1398) : si aliquis i-sus contra aliquem ex vobis aliquid attemptare voluerit, fideliter se opponere volumus ... contra i-sum.
StSyn VI p. 19 (a. 1407) : i-sus excommunicatur.Ita saepius. Huc fortasse pertinet glossa Pol. obscura
RFil XXV p. 268 (saec. XV med.med) : i-si «wlazy».
Eodem sensu extra textus
eccl.
Dogiel I p. 61 (a. 1471) : Mathiae de Huniad Hungariae regni (ed. regi) i-so et occupatori eiusdem violento.
MPH III p. 87 (saec. XV) : Mathias rex ... regni Ungarie i-sus.
II.
varia et singularia
1.
iur. bezprawnie wchodzić w posiadanie czegoś; possessionem alicuius rei praeter ius apprehendere
AGZ XI p. 465 (a. 1461) : tenes medietatem bonorum meorum et i-is te alias «wcziskas sye», non habens aliquod ius et robur (cf. ib. infra, ubi in eodem contextu legitur iniecit se).
2.
alicui rei (in aliquid, aliqua re)
zajmować się czymś, mieszać si( do czegoś; incumbere, se ingerere
AGZ III p. 121 (a. 1397) : ne se ultra i-ant proconsul et consules magisterio collegiorum ac universitas tocius civitatis Crosne in bonis claustri et templi.
Ib. infra: nec se ultra i-ant proconsul cum consulibus in regimen templi et claustri conventus in Crosna.
DokPaul p. 250 (a. 1449) : videas ibi hunc sacris leccionibus i-ntem, illum incumbentem oracionibus.
3.
skłaniać, popychać; impellere
MIECH. Chr. p. 13 : ad peiores ... illecebras maritum i-sit patrandas.