Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CONFOEDERATIO

Gramatyka
  • Formyconfoederatio, confederacio, confederatio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -onis
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • foedus, societas, necessitudo, amicitia.
    • α. + sponsalium seu matrimonii
    • β. societas foedere confirmata
    • γ. societas vetita, conspiratio
    • a.
    • b.
    • c.
    • a.
    • b.

Pełne hasło

CONFOEDERATIO s. CONFEDERACIO s. CONFEDERATIO, -onis f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • N.
związek, przymierze, układ, przyjaźń; foedus, societas, necessitudo, amicitia.
N.
α. sponsalium seu matrimonii :
ArHist V p. 157 (a. 1475) : manum stipulationem ... facientes in signum c-is sponsalium seu matrimonii.
β. konfederacja; societas foedere confirmata
RHist LXVII p. 67 (a. 1575) : nihil veriti recens adeo promulgatam c-em illam, quam «kaptur» vocant. Inde eius statuta
Śwink. p. 192 (a. 1576) : nos c-i Adrejoviensi inhaerentes eique satisfacientes.
γ. nielegalny związek; societas vetita, conspiratio
CorpJP II I p. 101 (a. 1509) : qui in exercitu post eius... ordinationem facerent c-es alias «bunty», poena capitis puniantur.
Wierzb. p. 167 : c-o «bunt, związek».
Syn. et iuxta posita
amicitia ( Tom. XV I p. 317, a. 1534 et saepius), colligamen ( PommUrk V p. 185, a. 1314) , consortium ( *CodEp II p. 159, a. 1422) , conspiratio ( KodWp II p. 281, a. 1310) , contractus ( Dogiel I p. 31, a. 1527) , liga ( *CodEp III p. 53, a. 1450 et saepius), necessitudo ( Tom. XV I p. 317, a. 1534) , unio ( *Lites II p. 444, a. 1409) , vicinitas ( Tom. XV I p. 317, a. 1534).
Locut.
confoederationem colere ( ib.), facere ( PommUrk V p. 185, a. 1314 et saepius), firmare ( *CodEp I 2, p. 78, a. 1449) , habere ( DŁUG. Hist. V p. 649 et saepius), inire ( KodWp II p. 281, a. 1310 et saepius), suscipere ( Dogiel IV p. 261, a. 1529) , transigere (( ib. I p. 31, a. 1527) ; ;opp. luxare ( Tom. XV I p. 317, a. 1534).
Constr. indicatur finis
a. sq. gen. obi.
N.
pacis ( Tom. I p. 76, a. 1510).
b. sq. contra:
AAlex p. 253 (a. 1503) : cum magistro c-es facit ... contra regnum.
c. sq. super :
PommUrk V p. 185 (a. 1314) : fecisse colligamen sive ... c-em cum ... consulibus ... super instrumento ... dato ... ab ... principe.
Indicatur socii persona
a. sq. cum cf.
KodPol I p. 349 (a. 1492) : cum quibus terris ... c-es ... habemus.
Ita saepius.
b. sq. inter
*CodEp I 2, p. 78 (a. 1449) : amicitiae c-es ... inter nostrum et vestrum regna ... firmatae.
ArHist XI p. 186 (saec. XV) : ratione c-is inter quosdam catolicorum et evangelicos sub interregno factae.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)