Ogólne
Pełne hasło
Więcej

COMMUTO

Gramatyka
  • Formycommuto, commoto, commutto, comutto, cornuto
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -are, -avi, -atum
Znaczenia
  • I. rei formam vel naturam mutare.
  • II.
    • 1. invicem permutare, intelr se mutare.
      • α. + in usus meliores melius aliqua re uti
      • β. + secreta cum aliquo i. q. concredere, committere alicui
      • γ. + vitam (cum morte) mori
    • 2. nomen alicuius rei mutare

Pełne hasło

COM-MUTO, -are, -avi, -atum scr. commoto,, commutto,,comutto,,cornuto
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • B.
  • A.
  • N.
I. zmieniać, przemieniać; rei formam vel naturam mutare.
II.
1. wymieniać, zamieniać na coś; invicem permutare, intelr se mutare.
N. glossam Pol.
StPPP II p. 782 (a. 1471) : equum c-uit alias «wifrimarczil» apud Jacobum.
Cf. Słownik Staropolski s. v. frymark.
Additur
in concambium ( CodPom p. 370, a. 1226) , felici commercio ( KodMp II p. 154, a. 1283) , iusto permutationis titulo ( ib. IV p. 53, a. 1396) , perpetua et irrevocabili commutatione ( ib. p. 286, a. 1434) .
N. locut.
α. in usus meliores na lepszy pożytek obrócić, lepiej coś zużytkować; melius aliqua re uti
KodMp II p. 243 (a. 1319) : nostra bona in vsus meliores cupientes c-re.
β. secreta cum aliquo powierzyć komuś tajemnice; i. q. concredere, committere alicui
DŁUG. Op. p. 599 : me ... multa vobiscum more amico c-sse secreta.
γ. vitam (cum morte) umrzeć; mori
ArSang V p. 270 (a. 1532) : casu ... quo ... magnifica Anna ... vitam cum morte c-sset.
KlQu p. 141 (a. 1478) : ex quo vulnere is bonus frater vitam c-uit.
Simili sensu
praesentem vitam in aeternam ( KOMOR. p. 301 ) , humana pro caelestibus ( Dogiel I p. 119, a. 1512).
Constr. : indicatur pro qua re
a. sq. abl. b. sq. cum. c. sq. pro. d. sq. in c. acc. , cf.
KodKrak p. 552 (a. 1441) : terrena in celestia et transitoria in eterna ... c-re.
Cf. Th. III 1991,2. e. sq. per:
CodSil(M) II p. 34 (a. 1208) : aput Johannem ... circuitum ville eius per villam nomine Legche c-vi.
PommUrk I p. 176 (a. 1226) : hanc uillam per aliam ... c-uimus.
Indicatur quocum a. sq. cum. b. sq. ab:
CodSil(M) II p. 32 (a. 1208) : villam a congregatione ... c-vi.
Ib. p. 34 (a. 1208) : partem eius villae a Nicolao ... c-vi.
c. sq. apud cf. supra 17 sq. d. sq. dat.
KodMp II p. 65 (a. 1242) : hereditates ... que c-te (ed. -ta) sunt domino episcopo.
2. przemianować; nomen alicuius rei mutare
MIECH. p. 112 : ecclesia sancti Pauli ... c-ta in ecclesiam beatae Mariae.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)