Ogólne
Pełne hasło
Więcej

COMMENDATOR

Gramatyka
  • Formycommendator, comandator, comendator, comendor, commendor, commentator
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -oris
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajmęski
Znaczenia
  • I. qui aliquem commendat, fautor.
  • II. eccl.
    • 1. beneficii ecclesiastici administrator ad tempus constitutus
    • 2. magistratus ordinis militaris dignitate superior

Pełne hasło

COMMENDATOR, -oris m. scr. comandator,, comendator,,comendor,,commendor,,commentator
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • A.
  • H.
  • Ha.
  • N.
I. ten kto wstawia się za kimś, popiera kogoś, orędownik; qui aliquem commendat, fautor.
N. glossam Pol.
GLb p. 22 : c-or «prziczyncza».
II. eccl. t.t.
1. komendatariusz, tymczasowy administrator beneficjum kościelnego; beneficii ecclesiastici administrator ad tempus constitutus
KodPol II p. 116 (a. 1290) : procuratore venerabilis in Christo patris domini W. Wladislaviensis episcopi ex una et Johanne c-e de Lubesew personaliter comparente ex parte altera.
*CodSil V p. 291 (a. 1340) : c-i seu rectori ipsius ecclesie ... pro animarum remedio ... damus ... decem marcarum ... censum.
StPPP VIII p. 489 (a. 1398) : confessi sunt ... c-i in Mislouicz ... contra Petrassium.
Syn.
procurator vicarius :
LibBenP p. 50 (a. 1510) : dominus Albertus procurator vicarius alias c-or in Magna Syekyrky.
Cf. COMMENDARIUS COMMENDATARIUS.
2. komtur (w zakonach rycerskich, zwł. krzyżackim); magistratus ordinis militaris dignitate superior
MPH VI p. 306 (saec. XIII) : frater Henricus ... c-or de Kirsburg.
*KodMaz(K) p. 474
( a. 1240) : ascendisse nos ([sc. magistrum Ordinis Cruciferorum) ]cum c-e domus Theutonice ... de Pruscia usque iuxta Plozk.
Ita passim saec. XIII—XV.
Syn.
advocatus (cf. )
*KodWp II p. 521 (a. 1339) : c-es seu advocati Culmensis, de Thorun, de Grudencz.
DŁUG. Op. p. 593 : c-or alias advocatus Brunszwiczensis.
Distinguitur generalis (
Lites I p. 71, a. 1339), simili sensu magnus ( KsgRachKr II p. 231, a. 1390 ; AKap Sąd II p. 309, a. 1385), opp. provincialis ( Lites I p. 153, a. 1339).
Item in ceteris ordinibus
AGZ III p. 89 (a. 1390) : custodibus, c-bus Predicatorum et Minorum ac sancti Augustini fratrum et quorumcumque aliorum fratrum ordinum.
Constr. ad
1—2: a. sq. gen. , v. gr. Ordinis Beatae Mariae Theutonicorum ( Lites I p. 147, a. 1339 et saepius), domus Miechoviensis (s. Sepulcri sc. KodMp II p. 206, a. 1300) , Domus Hospitalis s. Ioannis ( KodWp II p. 274, a. 1309) , domus Templi (i. e. Ordinis Templariorum *PommUrk IV p. 176, a. 1305) , ecclesiae ( *CodSil V p. 291 et saepius), item per ellipsim s. Ioannis ( PrPol p. 388, a. 1397 et saepius). b. sq. ad :
KodWp III p. 667 (a. 1394) : c-or ad sanctum Iohannem extra muros Posnaniae.
c. sq. de cf. supra 649,36 et 649,39 . Ita passim. a. sq. in :
DŁUG. Hist. II p. 403 : dux Cruciferorum Henricus ... c-or in Kirsburg.
Id. Op. p. 579 : Niklosch Wylcz c-or in Schonsze.
Ita saepius. b. sq. ante :
AKapSąd I p. 59 (a. 1444) : Michaele c-e ante Poznaniam.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)