- F.
- Th.
- S.
- Dc.
- B.
- BJ.
- A.
- H.
- Ha.
- N.
I.
propr.
1.
de animantibus: ogon (zwierząt lub ptaków): corporis pars posterior, pendens vel sursum erecta.
N. locut.
aliquid in caudam mutare
wystawić na pośmiewisko; risui dare (alluditur ad
Hor. Sat. 2,5,53?)
ArHist XII p. 293 (a. 1372) : honore ... conventus ... contempto et nomine quasi in c-am mutato.
N. apellationem hominis
KodWp I p. 193 (a. 1241) : Petro, qui dicitur sine c-a.
2.
per metonymiam de rebus:
a.
aratri
rączka pługa;
i. g. manubrium
GŁOG. Alex. I fol. 36b : guris ... est c-a aratri ... lignum longum, per quod arator dirigit aratrum in arando agrum.
b.
cometae
i. q. crines
DŁUG. Hist. III p. 290 : cometes ... c-am seu facem ... versus orientem retorquens.
c.
maris, fluminis
odnoga, zalew;
i. q. bracchium
Dogiel IV p. 165 (a. 1466) : quae piscaturae sunt in c-a maris alias «hap» (Germ., cf. ŁASKI ComPriv fol. 143a; VL p. 205)
. PrzywWar p. 20 (a. 1474) : c-am Wyssla nuncupatam «lacha», que in prata ciuilia violenter erupuit et emanauit effluxitque post obstaculum ... alias... «tama».Cf. Th. III 627,52 sq.
d.
pergameni
skrawek pergaminu służący do zawieszania pieczęci przy dokumencie; zona membranacea, qua sigillum litteris suspenditur
KodWp III p. 595 (a. 1387) : litteras ... in c-a seu pressula pargamena impendenti sigillatas.
KodUJ II p. 50 (a. 1444) : litteras cum c-a pergameni duplici impendente sigillatas.
e.
vexilli
ogon chorągwi; pars protensa in acutum desinens
DŁUG. Op. p. 577 : c-a autem banderii protrahitur in longitudine trium ulnarum.
Tom. VII p. 255 (a. 1525) : prestitit jusjurandum ... fratre ... c-am ipsius vexilli contingente.Cf. CAUDULA.
II.
transl.
1.
orszak;
comitatus
PEREGR. fol. C la : Christus natus est in diuersorio contra gloriantes de turba et c-a magna.
2.
tyły, koniec; pars posterior (praec. exercitus), tergum
KADŁUB. p. 136 : omnes pene in c-am relabi, quorum causa hic agitur.
DŁUG. Hist. I p. 557 : dum ... Haliciensium turmae ... in eandem tergi et c-ae partem ... abiissent.Cf. ib. IV p. 537 . Cf. Th. III 627,54 sqq.
3.
litterarum
zakończenie;
i. q. finis
StPPP X p. 44 (saec. XV) : scribit magister ... in c-a propter humilitatem.
CodEp II p. 277 (a. 1431) : finem sive c-am istius articuli.
Tom. VIII p. 10 (a. 1525) : non placet... mihi hec c-a litterarum ... dni episcopi.Cf. Th. III 627,45 sq.
III.
nat.
A.
de plantis
1. draconis
a.
skrzyp polny; Equisetum arvense Linn.
GLr I
p. 101
.
b.
krzyżownica czubata; Polygala comosa Schk.
GLr I
p. 220
.
2.
equa, equina
skrzyp polny lub bagienny; Equisetum limosum Linn.
vel Equisetum arvense Linn.
GLr I
p. 101
et
102.
3.
lupina
(lupuli)
dziewanna firletkowa; Verbascum Lychnitis Linn.
GLr I
p. 298
.
4.
murilega
et
abs.
. widłak goździsty; Lycopodium clavatum Linn.
GLr I
p. 102
.
5.
muris
mysiurek drobny; Myosurus minimus Linn.
6. porcina
a.
gorysz siny; Peucedanum Cervaria Cusso.
GLr I
p. 255
.
b.
gorysz pagórkowaty; Peucedanum Oreoselinum Moench.
GLr I
p. 254
.
7.
serpentina
krzyżownica czubata;
Polygala comosa Schk.
GLr I
p. 220
.
B.
de avibus: pliszka; Motacilla alba Linn.
GLr I
p. 413
.