Ogólne
Pełne hasło
Więcej

BALNEUM

Gramatyka
  • Formybalneum, balleum, balneae,
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -i -arum
  • Część mowyrzeczownikrzeczownikrzeczownik
  • Rodzajnijakiżeńskiżeński
Znaczenia
  • I. locus sive aedificium, in quo corpora lavantur.
  • II. actus balneandi, se lavandi.

Pełne hasło

BALNEUM s. BALLEUM, -i n. et BALNEAE, -arum f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • B.
  • A.
[acc. sg. f.
balneam:
PomnLw I p. 19 (a. 1383) : pretactam balneam tenetur ... reddere.
Ib. p. 53 (a. 1386) : vendidit domum suam in plathea ad balneam transeundo iacentem.
Ib. p. 84 (a. 1387) : balneam Armenicalem ad Iohannem Amyr pertinentem.
AGZ IX p. 36 (a. 1423) : aream ipsorum patrimonii ... in platea depilacionis versus balnam iacentem ... resignaverunt.
Ita certe ex Pol. łaźniaf. ]
I. łaźnia, miejsce kąpieli; locus sive aedificium, in quo corpora lavantur.
N. glossas Pol.
RFil XLVII p. 369 (saec. XVI ineunte): fecit ei b-um ... «kapylycza».
GŁOG. Alex. I fol. 53b : b-um ... «laznia».
N.
brudy łazienne; sordes in balneo collectae GLr I p. 494 .
N.
iur. prawo budowania łaźni i pobierania z niej opłat; ius balneum aedificandi pretiumque lavacri percipiendi
KodWp I p. 203 (a. 1243) : dantes sibi ([sc. advocato)] … molendinum liberum, b-um, macella carnificum.
KodKKr I p. 92 (a. 1269) : donantes eidem Radostae … vnam thabernam liberam, b-um ... molendinum.
KodWp II p. 128 (a. 1296) : dantes ei (sc. sculteto ) b-um liberum et omnes utilitates, quas scultetus Pisdrensis habet nomine scultetie sue.
Ita saepissime.
Constr.
a. sq. gen.
JusPol p. 10 (a. 1264) : ad b-um civitatis.
NIC. POL. p. 148 : in b-o rivi.
LiegnUB p. 24 (a. 1312) : domus ... in opposito b-i Martini sita.
KsgŁawKr p. 89 (a. 1372) : b-um Wisie.
APozn I p. 385 (a. 1465) : b-um Poznanie.
Ita saepius.
b. sq. adi.
JusPol p. 10 (a. 1264) : b-um civitatis generale.
KodWp II p. 128 (a. 1296) : b-um liberum.
Ita saepius.
c. sq. in c. abl.
KsgŁawKr p. 26 (a. 1367) : census super b-o in platea Hospitalensi.
Ib.
p. 38 (a. 1368) : b-um in Arena.
Ita saepius.
d. sq. super c. acc.
KsgŁawKr p. 89 (a. 1372) : b-um super Wislam.
e. sq. retro:
KsgRachKr II p. 305 (a. 1393) : pro nouo b-o retro platheain legati.
f. sq. apud:
CracArt IV p. 81 (a. 1431) : prope b-um apud Cornutos.
II. kąpiel; actus balneandi, se lavandi.
N.
balnea naturalia kąpiele lecznicze; ubi adhibentur aquae, quibus naturalis quaedam medendi vis inest
DŁUG. Hist. 1 p. 9 : Polonia habet et montes sulphureos ... et aluminosos, sed b-a naturalia non novit.
AKapSąd II p. 685 (a. 1498) : epus Poznan(iensis) in terra Bohemie et oppido Wary in b-is naturalibus obdormivit in Domino.
Ita saepius.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)