Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ASCENDENS

Gramatyka
  • Formyascendens
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ntis
  • Rodzajmęski
Znaczenia
  • I. iur. in linea consanguinitatis parentes et maiores.
  • II. + aquae i. q. ascensus
  • III. astr. gradus in eclyptica designatus eius eclypticae puncti,quod certo quodam temporis momento oritur (mensuratur inde a puncto aequinoctii vernalis ab occasu per meridiem usque ad orientem,ap. astronomos gradibus 0°—360° ap. veteres astrologos autem gradibus 0°—30° in quaque quae dicitur Zodiaci domo)

Pełne hasło

ASCENDENS, -ntis
  • F.
  • Th.
  • Dc.
  • B.
  • BJ.
  • N.
I. iur. t. t. m. pl. krewni w linii wstępującej; in linea consanguinitatis parentes et maiores.
Opp.
descendentes.
II. (generis incerti) aquae górny bieg rzeki; i. q. ascensus
*BreslUB p. 146 (a. 1340) : retia ... in aquis et piscaturis nostris et aquarum a-ntibus et descendentibus.
III. astr. wartość kątowa na ekliptyce tego punktu ekliptyki, który wschodzi w danym momencie czasu (liczona poczynając od punktu równonocy wiosennej od zachodu przez południe do wschodu w stopniach O°— 360°, dawniej u astrologów stopniami 0°—30° w każdym z domów Zodiaku); gradus in eclyptica designatus eius eclypticae puncti,quod certo quodam temporis momento oritur (mensuratur inde a puncto aequinoctii vernalis ab occasu per meridiem usque ad orientem,ap. astronomos gradibus 0°—360° ap. veteres astrologos autem gradibus 0°—30° in quaque quae dicitur Zodiaci domo)
FRANCO p. 373 : summitas turni a parte orientis dabit gradum a-em.
Cf. supra de inuencione a-is.
ALBERT. p. 133 : dum etiam vera coniunctio fuerit praecise in nonagesimo gradu ab a-e, quod a-ns fit tempore verae coniunctionis (de hoc enim a-e dicta intelligi debent) tunc nulla sit diversitas aspectus in longitudine.
COPERN. Rv. p. 415 : orbis planetae ... sit FGKL ... cuius limes latitudinis boreus F, austrinus K, descendens sectionis nodus G, a-ns L.
MIECH. p. 347 : die itaque lunae ... luna applicante ad a-ns radicis eius Ioannes Albertus rex Poloniae proclamatus est.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)