Ogólne
Pełne hasło
Więcej

ARMATURA-1

Gramatyka
  • Formyarmatura
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ae
  • Część mowyrzeczownik
  • Rodzajżeński
Znaczenia
  • I.
    • a. propr. arma miłitaria, quae quis induit vel quibus pugnat.
      • β. eccl.+ *KodMaz(K) instrumenta sive arma spiritualia, quibus contra vitia et diaboli insidias pugnatur equi apparatus
    • 3. instrumenta bellica
  • I. + levem gravem armaturam,) milites ipsi, manus armata (praeter sollemnem iam antiquis

Pełne hasło

ARMATURA, -ae f.
  • F.
  • Th.
  • Bl.
  • Dc.
  • B.
  • A.
  • H.
  • N.
I.
I.
a. propr. zbroja, broń; arma miłitaria, quae quis induit vel quibus pugnat.
N. iuncturas
onerosa ( KodWp III p. 255, a. 1364) , totalis ( DyplMog p. 39, a. 1317), triplex zbroja turniejowa wyposażona w części wymienne do trzech rodzajów turniejów; appendicibus ad tria hastiludii genera instructa(CracArt V p. 310, a. 1535) .
N. locut.
camera armaturarum zbrojownia; armamentarium
RachWaw p. 309 (a. 1542) : pro 1 scalis... ad cameram a-arum (cf.
ib. p. 72 ,
a. 1526 : camera, ubi servantur a-ae regiae maiestatis).
N. glossas Pol.
StPPP II p. 296 (a. 1425) : pro a-a bellica alias «harnasz» et «piati» Saxonica 5 ίο 15 20 25 30 35 40 45 50 55 ARMES1NUM in valore X marcarum.
AKapSąd II p. 688 (a. 1532) : a-am videlicet IV lamina alias «plachy» retro et ante et II galeas, b. transl.
α. wszelka osłona ciała,odzienie,szata; quodcumque corporis tegumentum,vestis
MPH II p. 116 (a. 1145) : episcopus... completis missarum solemniis, sicut erat sacra indutus a-a ... in ... forum civitatis duci se rogavit.
*CodEp I 2, p. 320 (a. 1453) : adversus hyemes et aquilonis ferocem spiritum a-am egregiam ... vestem pelliceam,
β. eccl. środki duchowe do walki ze złem; instrumenta sive arma spiritualia, quibus contra vitia et diaboli insidias pugnatur *KodMaz(K)
p. 313 (a. 1230) : Dei a-a muniti viriliter procedatis.
*KodKKr II p. 234 (a. 1399) : per a-am sacri mysterij erismatis.
RHist XLVII p. 151 (a. 1400) : zelo accensi fidei accepistis fortissimam a-am contra insidias diaboli.
NIC. BL. Tract. p. 11 : est autem gratia quasi a-a quaedam, qua... contra vitia pugnamus (cf. Vlg. Eph. 6,11 et Th. II 605,6 sqq. ) 2, equestris
rząd na konia,uprząż; equi apparatus
Tom. III p. 177 (a. 1514) : dicti nobiles providentur a domino vestitu ornato, equo, a-a equestri, salario diurno premiantur.
3. sprzęt wojenny; instrumenta bellica
SSrSil VII p. 10 (a. 1456) : equites et pedites ... curribus et aliis a-is bene instructos.
DŁUG. Hist. V p. 355 : omni castrorum a-a Poloni sunt potiti.
I. żołnierze,oddział zbrojny; milites ipsi, manus armata (praeter sollemnem iam antiquis levem vel gravem armaturam,)
DŁUG. Hist. I p. 479 : nemo longius a castris prodire sine frequenti a-a auderet (cf.
MIECH. p. 259). CodEp III p. 587 (a. 1492) : a-am parvam multitudini collecte ad interitum obicere.
MIECH. p. 147 : utroque duce... minas spirante et a-am contrahente.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)