Ogólne
Pełne hasło
Więcej

APPARENS

Gramatyka
  • Formyapparens
  • Etymologiaappareo
  • Odmiana -ntis
Znaczenia
  • I.
    • 1. apertus, manifestus
      • α. + vulnus apertum
      • β. + videre primo aspectu \
    • 2. magnificus, excellens
  • II. simulatus, fictus
    • 1. astr.
      • a. + ortus siderum verus)
      • b. + tempus aequale
    • 2. phil.
      • a.
      • b.

Pełne hasło

APPARENS, -ntis adi. (appareo)
  • F.
  • Th. (rec.)
  • Bl.
  • S.
  • Dc.
  • BJ.
I.
1. widoczny, jawny, wyraźny; apertus, manifestus
KodMaz(K) p. 332 (a. 1230) : terra plena utilitate ac fructu, que ... fuerint inventa a-ia vel occulta.
*KodMp III p. 56 (a. 1345) : ex a-bus, vt dicunt, et verisimilibus causis Bohemi cum Polonis se ad inuicem minime compaciantur.
N. glossam Pol.
RFil XXIII p. 297 (a. 1437) : a-is mortis «vydome szmyerczy».
N. locut.
α. vulnus otwarta; apertum
StPPP II p. 449 (a. 1439) : unum wlnus cruentum in facie a-ns, et septem liuida cooperta sibi intulerunt.
β. videre na pierwszy rzut oka; primo aspectu \
ŁASKI ComPriv fol. 182a : si ... equum vendit, promittere debet ... quod a-ns videre non sit cecus.
N. subst.
zjawiska niebieskie; quae incaelo fiunt
COPERN. Rv. p. 16 : sine quibus (motu et loco sc. ) non est invenire certam a-ium in caelo rationem.
Cf. Th. II 268,16.
2. okazały,wspaniały; magnificus, excellens
GLb p. 35 : eminens, excellens «dostoyny» a-ns.
Cf. APPARENTER II.
II. pozorny, złudny, nierzeczywisty; simulatus, fictus
NIC. BŁ. Serm. II p. 42 : bene comparatur ligno putrido, quod de nocte lucem habet a-em et non existentem.
N.
1. astr.
a. ortus siderum (opp. verus)
COPERN. Rv. p. 107 : prisci mathematici separant ortus siderum veros ab a-bus.
b. tempus (opp. aequale cf. s. v. )
COPERN. Rv. p. 270 : sunt ... horae III, scrupula XX tempore a-i, aequaliter autem hora Ill... scrupula XXIII.
2. phil.
a. adi.
GŁOG. ExLog fol. 3a : certam materiam vel necessariam vel probabilem vel a-em.
Ib. fol. 122b : falsum non est quid a-ns, sed realiter sic se habens.
b. subst.
GŁOG. ExLog fol. 116a : dyalecticus procedit ex probabilibus, sophista autem ex a-bus.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)