- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- BJ.
- A.
- N. (
- Dc.
- B.
- H.
I.
propr. ciężko
oddychać, dyszeć; vehementer respirare, saepius solito spiritum
ducere.
N.
glossam Pol.
AKapSąd II p. 759 (a. 1511) : quod a-bat, alias «sapyal».
N.
locut.
α.
flammis
płonąć miłością; amore flagrare
KADŁUB. p. 52 : pater enim ... pueri exosculans oscillum ... crebris a-bat flammis.
β.
spiritu a-tus
zmarły; mortuus
MPH III p. 400 (a. 1475) : post aliquot ... horas ... Benedictus revenit, eum spiritu a-tum ac defunctum reperit.
II.
transl.
1.
pragnąć czegoś, pożądać, dążyć do czegoś; desiderare,
cupere, moliri aliquid
VAd p. 217 : regiones ... quas lucrifacere Christo ... a-bat.
KodPol II p. 119 (a. 1291) : quilibet debet ad eiusdem paradisi amoenitatis gloriam totis viribus h-re.Praeterea totis conatibus ( CodEp II p. 186, a. 1425) ; desiderio (-iis) ( *KodLit p. 43, a. 1337 ; MPH VI p. 609, saec. XV) ; tota mente ( KodLit p. 366, a. 1432) ; toto suo posse ( Theiner II p. 114, a. 1458) ; studio ( DŁUG. Hist. I p. 351 ; KodMp IV p. 468, a. 1447). ;
N.
glossam Pol.
RFil XXII p. 25 (a. 1512) : a-at «spyesyßą».
N.
locut.
aestu avaritiae
płonąć chciwością;
summa avaritia
*KodWp I p. 61 (a. 1207) : obtestandos vos duximus ... quatenus ... in pastorum (i. e. episcoporum ) decedentium ... facultates nullius estibus avaritie a-etis.
Constr.
a.
sq.
ad
(saepissime)
VINC. p. 255 : cepit puer ... ad habendam scienciam totis uiribus a-re.
DŁUG. Hist. V p. 16 : ne spe, qua ad obtinenda castra ... a-bant, frustrarentur.
b.
sq.
in
*KodWp I
p. 61
(a. 1207)
cf.
sq.
FormJ p. 2 : te Hungaria ... in dominum naturalem a-at.
c.
sq.
pro:
MIECH. p. 10 : multis ergo ... pro grandi brauio apprime a-ntibus etc.
d.
sq.
inf.
cf.
sq. et
KodMp II p. 184 (a. 1292) : gracia nobilibus innata ... a-at ... merita intendere.
KodPol II p. 821 (a. 1408) : a-ntes a Domino Altissimo ... praemium obtinere.
e.
sq.
enuntiato finali
KodKKr II p. 62 (a. 1377) : a-amus, quomodo Diuina obsequia deuocius frequententur.
VKyng p. 706 : beata ... a-bat ut etc.
2.
contra aliquid
być wrogo usposobionym;
inimico animo esse
KodWp III p. 677 (a. 1394) : archiepiscopus Gnesnensis ... contra ... statuta ... Romanorum pontificum grediens et h-ns quasdam moniciones ... contra ... abbates ... fulminavit.