- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
- A.
- N.
I.
1.
oczyszczać (zwł. z winy), uwalniać (od winy);
aliquid (aliquem) aliquo modo pollutum purgare, liberare (praec. a culpa).
Glossa
Pol.
RFil XXIII p. 304 (a. 1444) : fibra cordis e-atur «wno/trze ocziscziona biua».
Constr.
a. abs.
b. sq.
abl.
(instr.
).
N. sq. abl. separat.
DŁUG. Op. p. 322 : ad sepulcrum sanctae ... adveniens voti se ... debito e-vit.c. sq. ab. d. sq. apud
*Theiner II p. 227 (a. 1484) : pietatis opera, quibus apud misericordiam Deum peccata nostra facilius e-antur.e. sq. per.
Locut.
α.
iur.
aliquem (ab, de aliqua re)
oczyścić z zarzutów; crimine purgare
KsgPrzem II p. 43 (a. 1448) : Jacobus ... e-uit, alias «spravil» Mathiam ... a culpa.
AGZ XI p. 344 (a. 1449) : Radwan iam est e-tus, alias «oczisczyl» de culpa erga ... iudicem.
KsgŁawWar p. 74 (a. 1455) : Johannes ... coram iudicio banito se testibus fide dignis de infamia e-vit.
ZabDziej I p. 67 (a. 1458) : Gregorius ... e-vit et emundavit Clementem ... dicens sic: ego Gregorius ... nullam malam famam scio super ipsum.
β.
ore scelus
spowiadać się; peccata sua sacerdoti confiteri
CRIC. p. 213, v. 2 : iam sacri venere dies, quibus anxia turba e-at ore scelus.
2.
a.
fere i. q. tłumaczyć, usprawiedliwiać; excusare
Tom. II p. 85 (a. 1512) : quam vero maiestas regia arguit celeritatem, nedum verbis, sed re ipsa, ad oculum e-bimus.
b.
honorem, innocentiam, iustitiam, nobilitatem
fere i. q. dowieść; probare
AGZ XIV p. 187 (a. 1445) : Iaczko Stanislaum citavit ... volens suam iustitiam e-re.
NieznHer p. 20 (a. 1448) : suam nobilitatem per testes e-uit.
ArPrawn XI p. 2 (a. 1450) : nobilis Ruthmenicus in testimonium nobilem Polonum ... producere potest aut honorem suum e-re.
ZabDziej I p. 63 (a. 1457) : in banito iudicio parens ... e-vit et expurgavit suam innocenciam (cf. ib. p. 66).
II.
1.
a.
zmazać, usunąć; abluere, tollere (saec.
XV ex. ).
b.
odpokutować; poenas luere,
v.
gr.
bella capitibus (cervicibus) suis (
PP II
p. 191,
a. 1450
;
Dogiel IV
p. 142, a. 1454).
2.
odpłacać, karać; rependere, punire.
N.
aliquem capite
karać śmiercią; morte multare
DŁUG. Hist. I p. 154 : homicidia crudeli ultione damnando reum ... capite e-bant.
Constr. ad
1—2: abs.
vel
sq.
abl.
instr.