Ogólne
Pełne hasło
Więcej

EFFODIO

Gramatyka
  • Formyeffodio, efodio
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -ere, -fodi, -fossum
Znaczenia
  • I.
    • 1. fodiendo aliquid terra inclusum vel infixum foras vehere, eximere.
    • 2. fodiendo aperire. furari.
    • 3. corrodendo labefactare
    • 4. + oculos eruere.
  • II.
    • 1. fodiendo efficere.
    • 2. + meatum aquae ducere.
    • 3. + mellificium excavare
    • 4. cumulos,qui agrorum fines designent, struendo praedia disterminare

Pełne hasło

EFFODIO s. EFODIO, -ere, -fodi, -fossum
  • F.
  • Th.
  • S.
  • A.
[ part. perf. effoditus : KodKWil p. 364 (a. 1478) : terram ... cum ... pratis effoditis.]
I.
1. wykopać, wydobyć (z ziemi); fodiendo aliquid terra inclusum vel infixum foras vehere, eximere.
N.
arbores sim.: wykarczować; exstirpare.
Inde meton.
laneos ( AGZ III p. 167, a. 1413) , pratum ( KodKWil p. 364, a. 1478) , vinarium ( Śwink. p. 173, a. 1494). Cf. Th. V 2,26.
N. glossam Pol.
PP II p. 129 (a. 1451) : insuper damus prefato molendinatori ... locum circa molendinum e-re seu extirpare wlgariter «wykopacz».
2. rozkopać; fodiendo aperire. Occ. i. q. ukraść; furari.
3. podgryzać; corrodendo labefactare
NIC. BŁ. Serm. I p. 247 : quam arborem duo mures vnus albus, alter niger ad radicem e-bant.
4. oculos sim. :wybić, wyłupić; eruere. Meton.
DŁUG. Hist. I p. 268 : Polonorum regnum ... non aliam habens faciem nisi ... sine oculis frons e-ssa (i. q. frons oculis effossis ).
II.
1. wykopać w ziemi; fodiendo efficere.
Praec.
piscinam ( RachJag p. 559, a. 1419-1420 ; PP II p. 119, a. 1451) ;.
2. meatum aquae przeprowadzić; ducere.
3. mellificium sim. :wydrążyć; excavare
KodMp I p. 338 (a. 1405) : mellificia ... e-re seu exculpere ac excavare ... et ut eo melius arbores e-erint seu excavaverint, damus eis ... libertatem a solucione mellis.
KodKKr II p. 407 (a. 1415) : sculteto concedimus ... excauare seu pro mellificio suo e-re quinquaginta arbores.
4. odgraniczyć posiadłość ziemską przez usypanie kopców; cumulos,qui agrorum fines designent, struendo praedia disterminare
KodWp III p. 724 (a. 1399) : hereditatem volentes in suis metis et graniciis plenius fore cognitam et manifestam ... recepto ministeriali gadibus seu cumulis ... e-re vulgariter «odsuc» mandavimus.
Cf. Słownik Staropolski s. v. odsuć.
Simili sensu
ArPrawn VII p. 127 (a. 1566) : succamerarius fines regat ac circumscribat tumulisque e-sis signet et terminet.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)