- F.
- Th.
- Bl.
- S.
- Dc.
I.
1.
znaczyć, opatrywać znakiem; notare, signare.
Additur abl.
insigni (morsum:
DŁUG. Op.
p. 274
)
, signo percussionis (monetam:
CorpJP IV 1,
p. 19,
a. 1523).
Per abundantiam notam criminum (
ZabDziej III
p. 20, a. 1490)
.
2.
oznaczać, wskazywać, dawać do zrozumienia;
indicare, significare, ostendere (praec.
phil. ). Occ.
wyznaczać; statuere
APozn I p. 421 (a. 1469) : ad terminos d-tos pro dicta scoltecia, videlicet ad Natale Domini.
Constr.
a.
sq.
acc.
b.
sq.
acc.
c . inf.
AKapSąd II p. 70 (a. 1426) : per hoc se d-ns habere sectam... Johannis Hussz.
BYSTRZ. ParvLog fol. H la : relatiuum reciprocum ... d-at actum verbi reuerti ad rem.Ita saepius saec. XVI, praec. in textibus phil. Cf. Th. V1, 536, 70 sqq. c. sq. quod :
BYSTRZ. Log. fol. e 3a : per illam propositionem d-atur, quod hec intentio 'genus' est natura praedicabilis de pluribus speciebus.
GŁOG. Alex. II fol. B 4b : ad d-ndum, quod verbum personale quandoque actu regit nominatiuum.Ita saepius. d. sq. adv. vel locut. adv. figuraliter ( WROCŁ. Dial. fol. D VIa) , de omni ( BYSTRZ. ParvLog fol. N 4b : tales propositiones sunt de omni d-ntes predicatum inesse subiecto pro omnibus suppositis eius).
3.
wymieniać, nazywać, wspominać; nominare, commemorare, enumerare
KodMaz(K) p. 122 (a. 1191) : cuius ecclesie beneficia in praesenti privilegio continentur d-ta (cf. KodMp I p. 5; DŁUG. LibBen I p. 402).
DyplMog p. 8 (a. 1229) : reliquum ... redituum ... quae (sic ) ... superius d-vi.Ita vulgo saec. XIII—XVI.
Syn.
exprimere
(
KodWp III
p. 729, a. 1399).
Occ.
nomine
nazywać,określać; nominare, appellare
KodPol I p. 81 (a. 1258) : ab omnibus servitutibus ... quibuscumque nominibus d-entur (cf. KodWp II p. 40, a. 1290; KodPol II p. 185, a. 1308).Part. perf. (supra, superius) denotatus wspomniany,(wyżej) wymieniony; iam dictus
PP VI p. 88 (a. 1434) : si ... d-tam summam ... non soluerit.
ArPrawn V p. 70 (a. 1474) : sortes ... bonorum super pueros d-tos devolvantur.Ita saepius.
4.
podawać do wiadomości, oznajmiać, ogłaszać; notum facere, declarare, significare
AKapSąd I p. 27 (a. 1433) : ne summam, in qua dnus epus obligaretur ... regi d-ret.
Ib. p. 435 (a. 1459) : prout tenor dicti privilegii de eisdem prebendis facti satis clare d-bat.
5.
zapisać, zanotować; annotare
KodMp I p. 106 (a. 1225) : rem presentem memoria dignam apicibus d-amus.
ZABOR. Orth. p. 2 : ut in scribendo alius et alius sonus littere, quantum possibile est, d-etur.Praec. iur. (kazać) zapisać w księdze sądowej; in libro iudicii inscribere (inscribi iubere)
ArHist III p. 163 (a. 1411) : pro ista infamia d-uerunt ipsi recipere mille marcas (cf. PrPol p. 253).
StPPP II p. 334 (a. 1428) : cum capiet dictas XXX marcas, ipsas debet d-re et indicare secundum jus terrestre.
6.
oznaczać (granice); designare (limites)
PommUrk V p. 263 (a. 1316) : termini ... dicte ville sic d-antur: videlicet a terminis civitatis Bard usque ad terminos ville Rubis.
Visit. p. 348 (a. 1511) : nemo alter d-sset ipsas granicies.
7.
singulare:brać coś pod uwagę; rationem alicuius rei habere
KodWp IV p. 30 (a. 1393) : considerantes clare fidei studia et orationum d-ntes suffragia, quibus fratres ... monasterii ... pro nostra ... salute... Dei misericordiam non desinunt exorare.
II.
potępiać, piętnować, ganić; vituperare, reprehendere (saec. XV).
Occ.
sq.
acc.
c.
inf.
DŁUG. Op. p. 40 : murmur ... dissonum consurgens virum Dei ... iniuste vexationem perpessum fuisse d-ns.Cf. Th. V 1, 537,22 sqq. .