Ogólne
Pełne hasło
Więcej

CATHEDRALIS

Gramatyka
  • Formycathedralis, kathedralis, cathedralis
  • Etymologiałacina starożytna
  • Odmiana -e -is
  • Część mowyprzymiotnikrzeczownik
  • Rodzajmęski
Znaczenia
  • I.
    • 1. episcopalis
    • 2. qui ad cathedram, episcopi sedem, spectat
      • a. + ecclesia
      • b. + custos praelati dignitas in ecclesiae cathedralis capitulo
  • II. + notarius scriba in conficiendis libris praec. liturgicis occupatus, librarius

Pełne hasło

CATHEDRALIS s. KATHEDRALIS, -e
  • Th. (rec.),
  • Bl.
  • Dc. (subst.
  • pl.),
  • B.
  • BJ.
  • A.
  • H.
  • Ha.
  • N.
I.
1. biskupi; episcopalis
NIC. BŁ. Serm. III p. 62 : s. Petrus ab Ecclesia in summum pontificem electus et per c-em honorem supra vniuersos sublimatus fuit.
2. katedralny; qui ad cathedram, episcopi sedem, spectat
a. ecclesia :
KodWp II p. 35 (a. 1290) : prelato vel canonico c-is ecclesie.
StSyn III p. 18 (a. 1320) : in collegiatis et regularibus ecclesiis sicut et in c-i.
Ita saepissime.
Item
aedes :
CALLIM. Sbign. p. 255 : aedes c-is Cracoviae ... de coelo leviter tacta.
b. custos kustosz katedralny, jedna z wyższych godności w kapitule; praelati dignitas in ecclesiae cathedralis capitulo
AKapSąd III p. 184 (a. 1515) : Nicolaus de Barthnyki, custos c-is.
II. notarius zawodowy pisarz i introligator ksiąg, zwł. liturgicznych; scriba in conficiendis libris praec. liturgicis occupatus, librarius
CracArt IV p. 395 (a. 1498) : Venceslaus ... notarius c-is de Cracovia ... missale ... ingrossari ... debet.
GŁOG. Alex. I fol. 159b : cathedra ... sedem scriptoris significat, inde dicitur scriptor c-is, qui magis proprie dicitur librarius.
Hoc sensu saepissime abs. loco subst. cathedralis,, -is m.
KsgPrzKr p. 40 (a. 1405) : Mathias de Conyn c-is.
Ib. p. 89 (a. 1419) : Vlricus k-is.
N. syn.
CracImpr p. 4 (a. 1475) : Marti nus c-is seu introligator librorum.
Ib. p. 24 (a. 1492) : Venceslaus ... c-is seu scriptor librorum de Cracovia.
Cf. CATHEDRA I A 2 ad rem vero Z. Budkowa in Sprawozdania PAU LII 1951, p. 286.
Tło: rękopis Rps 3007 III (XV wiek), Źródło: polona.pl
ISSN 2300-5742, 2 / 2014 (1 VI 2014 r.)